8 nguyên nhân gây ung thư mà bạn có thể nhận biết để phòng ngừa

Ung thư là một căn bệnh mà hầu hết chúng ta đều lo ngại. Hiện nay, quá trình điều trị ung thư đang đối mặt với nhiều khó khăn do bệnh này phát triển phức tạp, có xu hướng lan rộng nhanh chóng.Hãy cùng tìm hiểu một số nguyên nhân gây ung thư qua bài viết dưới đây để có phương pháp phòng ngừa thích hợp nhé!

Ung thư là gì?

Ung thư là một loại bệnh lý tổn thương tế bào trong cơ thể. Tế bào bình thường trong cơ thể sẽ chia tách và thay mới để giữ cho cơ thể hoạt động bình thường. Tuy nhiên, trong trường hợp ung thư, các tế bào bị biến đổi gen và bắt đầu phát triển một cách không kiểm soát.

Chúng có khả năng xâm chiếm và phá hủy các mô cũng như cơ quan xung quanh. Ung thư có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào trong cơ thể và có thể lan rộng sang các bộ phận khác thông qua hệ thống mạch máu và mạch bạch huyết, được gọi là tình trạng di căn.

Bệnh ung thư có thể ảnh hưởng đến bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể và có thể có nhiều dạng khác nhau, nhưng phổ biến nhất ở các loại ung thư: vú, phổi, tuyến tiền liệt, đại trực tràng, dạ dày và gan.

Các yếu tố nguy cơ, nguyên nhân gây ung thư phổ biến

Di truyền

Ung thư xuất hiện do các rối loạn di truyền, xảy ra khi gen đột biến trong quản lý hoạt động của tế bào, đặc biệt quá trình phân chia và nhân đôi. Những thay đổi di truyền gây ung thư có thể xảy ra khi:

• Quá trình phân chia tế bào xảy ra lỗi.
• DNA tổn hại do chất độc trong môi trường tác động, chẳng hạn như hóa chất trong khói thuốc lá và tia cực tím từ mặt trời. (
• Đột biến gen ung thư di truyền.

Những thay đổi di truyền có thể gây ung thư thường có xu hướng ảnh hưởng đến 3 loại gen chính: Gen sinh ung thư, gen sửa chữa và gen ức chế khối u.

Lối sống không khoa học

• Hút thuốc lá:Thuốc lá từ lâu đã được biết đến là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra nhiều bệnh nguy hiểm, trong đó có ung thư. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra khoảng 30% ca tử vong do ung thư trên toàn thế giới, tương đương với 8 triệu ca mỗi năm.

 

• Rượu bia:Đa số mọi người đều biết uống nhiều rượu, bia có hại cho sức khỏe nhưng ít người biết rằng đây cũng có thể là nguyên nhân làm tăng nguy cơ gây ung thư. Đây là nguyên nhân gây ra nhiều loại ung thư như ung thư vòm họng, ung thư thanh quản, ung thư gan.
• Thiếu cân bằng dinh dưỡng: Chế độ ăn thiếu cân bằng giữa các chất dinh dưỡng, ví dụ như thiếu chất xơ và protein. Ăn uống không điều độ, không đúng bữa, bỏ bữa, ăn quá nhiều hoặc quá ít đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và làm tăng nguy cơ ung thư. 
• Sử dụng thực phẩm không an toàn: Sử dụng thực phẩm ôi thiu, mốc hỏng, thực phẩm tẩm hóa chất, đồ nướng cháy, món ăn nhiều chất béo bão hòa và cholesterol,… có thể sinh ra các chất độc hại, làm tăng nguy cơ ung thư.
• Tái sử dụng dầu mỡ chiên rán nhiều lần: Khi dầu mỡ được chiên rán ở nhiệt độ cao, nó sẽ sinh ra các chất độc hại có thể gây ung thư.

• Lối sống ít vận động, tập thể dục thể thao không thường xuyên có thể dẫn đến nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì và ung thư.
• Tiếp xúc với hóa chất độc hại, bức xạ
• Căng thẳng trong công việc, cuộc sống thường xuyên và kéo dài sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch, tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây hại phát triển.

Tác động của yếu tố môi trường

• Tia cực tím:Ánh nắng mặt trời chứa lượng lớn tia cực tím, khi tiếp xúc nhiều sẽ gây ung thư da
• Bức xạ ion hóa:Bức xạ điện từ có cơ chế sinh ra ung thư do chứa điện từ trường tương tự như tia phóng xạ. Những tia này làm cho gen bị biến đổi và gây ung thư dựa vào hiệu ứng ion hóa. Thường xuyên tiếp xúc với bức xạ EMF có thể dẫn tới đến một số loại bệnh ung thư.
• Thuốc trừ sâu:Khi con người tiếp xúc với một lượng lớn thuốc trừ sâu có thể dẫn đến ngộ độc cấp tính hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, gây ra các vấn đề thần kinh, thậm chí là nguy cơ ung thư.

Tác nhân gây ung thư sinh học

• Virus viêm gan B:Virus này khi xâm nhập cơ thể sẽ gây tình trạng viêm gan cấp, kể cả với nhiều trường hợp virus chỉ xâm nhập thoáng qua. Sau đó, bệnh viêm gan mạn tiến triển sẽ kéo dài trong một thời gian mà không có triệu chứng. Tổn thương này qua một thời gian sẽ dẫn đến hai biến chứng nghiêm trọng đó là xơ gan toàn bộ và ung thư tế bào gan.
• Virus Epstein-Barr:Virus Epstein-Barr (EBV) thường gây ra bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhưng đây cũng là nguyên nhân của tình trạng ung thư biểu mô vòm họng và ung thư biểu mô dạ dày.
• Virus (HPV):HPV (Human Papilloma Virus) là nguyên nhân chính gây bệnh ung thư cổ tử cung và nhiều loại ung thư khác như ung thư hậu môn, âm hộ, âm đạo, dương vật. Ngoài ra, HPV cũng có thể gây ung thư ở phía sau họng, bao gồm dưới lưỡi và amidan.

• Virus HTLV 1:HTLV-1 (Human T-lymphotrophic virus-1) là loại virus hiếm và gây hại đến các tế bào miễn dịch lympho T ở người, dẫn đến bệnh ung thư máu.
• Ký sinh trùng và vi trùng:Chỉ một loại ký sinh trùng được coi là nguyên nhân gây ung thư, đó là sán Schistosoma.

Cách phòng ngừa các yếu tố nguy cơ gây ra ung thư