Việc sử dụng thực phẩm chức năng (TPCN) có thể mang lại lợi ích trong một số trường hợp, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro nếu dùng không đúng cách. Dưới đây là phân tích chi tiết để bạn cân nhắc.

1. Khi nào nên dùng thực phẩm chức năng?

– Bổ sung thiếu hụt dinh dưỡng:

Ví dụ: Người ăn chay trường có thể thiếu vitamin B12, người ít tiếp xúc ánh nắng cần bổ sung vitamin D.

– Hỗ trợ điều trị bệnh lý cụ thể:

Ví dụ: Dùng omega-3 cho người mỡ máu cao, canxi và vitamin D cho người loãng xương.

– Tăng cường sức khỏe trong giai đoạn đặc biệt:

Ví dụ: Phụ nữ mang thai cần axit folic, người già cần bổ sung collagen hoặc glucosamine.

2. Khi nào không nên dùng?

– Khi chế độ ăn đã đủ chất: TPCN không thể thay thế thực phẩm tự nhiên. Nếu ăn uống cân bằng, bạn không cần dùng thêm.

– Khi chưa tham khảo ý kiến chuyên gia: TPCN có thể gây tương tác thuốc (ví dụ: vitamin K làm giảm tác dụng thuốc chống đông máu) hoặc quá liều (dư vitamin A gây độc gan).

– Khi mua sản phẩm không rõ nguồn gốc: Nhiều TPCN trôi nổi chứa chất cấm, tạp chất, hoặc công dụng không như quảng cáo.

3. Lưu ý quan trọng

Xem thêm

– TPCN không phải là thuốc: Chúng chỉ hỗ trợ, không có tác dụng chữa bệnh. Đừng tự ý dùng thay thuốc kê đơn.

– Đọc kỹ thành phần và liều lượng: Tránh dùng cùng lúc nhiều loại TPCN có chung hoạt chất (ví dụ: vitamin D trong cả viên tổng hợp và viên riêng lẻ).

– Ưu tiên sản phẩm được kiểm định: Chọn TPCN có giấy phép của Bộ Y tế, tem chống hàng giả, và thương hiệu uy tín.

4. Lời khuyên từ chuyên gia

– Hỏi ý kiến bác sĩ/dược sĩ trước khi dùng, đặc biệt nếu bạn đang mang thai, cho con bú, có bệnh mãn tính hoặc đang dùng thuốc.

– Ưu tiên dinh dưỡng tự nhiên: Rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein chất lượng vẫn là nguồn bổ sung tốt nhất.

– Theo dõi phản ứng cơ thể: Ngưng sử dụng ngay nếu có dấu hiệu dị ứng, mẩn ngứa, rối loạn tiêu hóa.

Kết luận

Thực phẩm chức năng có thể hữu ích nếu bạn thiếu hụt dinh dưỡng hoặc cần hỗ trợ sức khỏe theo chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, chúng không phải “thần dược” và tiềm ẩn rủi ro nếu lạm dụng. Hãy cân nhắc kỹ và luôn đặt an toàn sức khỏe lên hàng đầu!

Bác sĩ Trần Thị Liên tốt nghiệp khoa Y HỌC DỰ PHÒNG tại trường Đại học y Hà Nội năm 2019. Hiện đang là quản lý nội dung của Nhà thuốc Bạch Mai.

Nhà thuốc Bạch Mai

Có nên sử dụng thực phẩm chức năng không?