Việc tự ý mua thuốc có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe, dù đôi khi nó mang lại sự tiện lợi. Dưới đây là phân tích chi tiết để bạn đưa ra quyết định an toàn.

1. Rủi ro khi tự ý mua thuốc

– Chẩn đoán sai bệnh: Triệu chứng giống nhau nhưng nguyên nhân khác nhau (ví dụ: đau đầu có thể do căng thẳng, thiếu máu, hoặc tăng huyết áp). Dùng thuốc giảm đau bừa bãi có thể che giấu bệnh nghiêm trọng.

– Sai liều lượng: Uống quá liều (ví dụ: paracetamol gây tổn thương gan) hoặc thiếu liều (khiến bệnh dai dẳng, kháng thuốc).

– Tác dụng phụ hoặc dị ứng: Một số thuốc gây phản ứng nghiêm trọng (ví dụ: kháng sinh penicillin gây sốc phản vệ ở người dị ứng).

– Tương tác thuốc nguy hiểm: Ví dụ: Thuốc giảm đau NSAID (ibuprofen) kết hợp với thuốc chống đông máu làm tăng nguy cơ xuất huyết.

– Kháng thuốc: Lạm dụng kháng sinh không đúng bệnh sẽ tạo ra vi khuẩn kháng thuốc, điều trị sau này khó khăn hơn.

2. Khi nào có thể tự mua thuốc?

Chỉ nên áp dụng với thuốc không kê đơn (OTC) và bệnh nhẹ, đơn giản, ví dụ:

– Cảm cúm nhẹ (dùng thuốc hạ sốt, vitamin C).

– Đau bụng do rối loạn tiêu hóa (men tiêu hóa, thuốc giảm đau thông thường).

– Dị ứng da (kem bôi ngoài da chống ngứa).

Lưu ý:

– Chỉ mua thuốc tại nhà thuốc uy tín, có dược sĩ tư vấn.

– Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, thành phần, chống chỉ định.

– Ngưng thuốc ngay nếu có triệu chứng bất thường.

3. Trường hợp tuyệt đối không tự ý mua thuốc

Xem thêm

– Bệnh mạn tính: Tiểu đường, tim mạch, huyết áp, hen suyễn…

– Triệu chứng nghiêm trọng: Sốt cao >3 ngày, khó thở, đau ngực, nôn ra máu, co giật…

– Đối tượng đặc biệt: Trẻ em, phụ nữ mang thai/cho con bú, người già.

– Thuốc kê đơn: Kháng sinh, thuốc hướng thần, corticoid, thuốc điều trị ung thư…

4. Lời khuyên an toàn

– **Khám bác sĩ trước khi dùng thuốc**: Đặc biệt khi triệu chứng không rõ nguyên nhân hoặc kéo dài.

– Tham khảo dược sĩ: Nếu mua thuốc OTC, hãy mô tả rõ triệu chứng và tiền sử dị ứng/bệnh nền.

– Tránh mua thuốc qua mạng/xách tay: Nhiều thuốc giả, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc.

– Không dùng đơn thuốc cũ hoặc chia sẻ thuốc với người khác: Mỗi người có tình trạng sức khỏe khác nhau.

Kết luận

Tự ý mua thuốc chỉ nên thực hiện khi bạn hiểu rõ tình trạng sức khỏe và thuốc đó an toàn. Đối với bệnh nghiêm trọng hoặc phức tạp, hãy đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác. Sức khỏe là vốn quý nhất – đừng đánh đổi sự tiện lợi bằng rủi ro không đáng có!

Bác sĩ Trần Thị Liên tốt nghiệp khoa Y HỌC DỰ PHÒNG tại trường Đại học y Hà Nội năm 2019. Hiện đang là quản lý nội dung của Nhà thuốc Bạch Mai.

Nhà thuốc Bạch Mai

Có nên tự ý mua thuốc?