Co thắt tâm vị là một trong các bệnh lý ở thực quản hiếm gặp. Bệnh gây ảnh hưởng tiêu cực tới ăn uống và hấp thu dinh dưỡng của người bệnh.Vậy nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị bệnh này như thế nào, cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Co thắt tâm vị là gì?

Tâm vị là gì?

Tâm vị là cơ trơn ngăn cách giữa thực quản và dạ dày. Đây được coi là van đóng mở giúp thức ăn từ thực quản vào dạ dày, đồng thời ngăn cản dịch tiêu hóa trào ngược lên thực quản.

Co thắt tâm vị là gì?

Co thắt tâm vị (achalasia) là một dạng rối loạn chức năng mà thực quản không thể đẩy thức ăn xuống dạ dày (bất thường nhu động thân thực quản), cơ vòng dưới thực quản không mở ra hoàn toàn (tăng áp lực cơ vòng dưới) gây ứ đọng thức ăn tại thực quản.

Co thắt tâm vị có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính. Tuy nhiên, nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh là tuổi trung niên. Ngoài ra, bệnh có thể xuất hiện ở những người thường xuyên lo âu, dễ xúc động hoặc có thói quen ăn vội.

Phân loại co thắt tâm vị

Dựa vào sự co và những tác động trong quá trình này, người ta chia co thắt tâm vị thành 3 loại.

  • Co thắt tâm vị type 1: co thắt dạng cổ điển. Các cơ tâm vị không co, thức ăn rơi xuống dạ dày nhờ vào trọng lực.
  • Co thắt tâm vị type 2: là dạng hay gặp nhất. Loại này thức ăn làm tăng áp lực thực quản khiến cho thức ăn bị nén gây nên những biến chứng nguy hiểm.
  • Co thắt tâm vị type 3: xuất hiện những cơn co thắt đột ngột ở đáy thực quản. Đây là tình trạng co thắt nghiêm trọng nhất, gây ra đau ngực và rất khó phân biệt với cơn đau thắt ngực do tim

Nguyên nhân gây ra co thắt tâm vị

Xem thêm

Chưa có nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng co thắt tâm vị.

Hầu hết các nghiên cứu tập trung vào tính tự miễn hoặc nhiễm trùng như là nguyên nhân của Achalasia.  

 Các yếu tố tác động 

  • Do thói quen ăn uống của mỗi người, ăn quá nóng hoặc quá lạnh. 
  • Quá nhiều glucid, ăn ít protein và vitamin nhóm B cũng là nguyên nhân gây co thắt tâm vị.
  • Là biến chứng của một số bệnh như lao, giang mai, hoặc sốt phát ban,…
  • Thuốc lá, bia rượu hoặc bị phơi nhiễm chất hóa học cũng là những yếu tố gây bệnh.

Triệu chứng co thắt tâm vị

Co thắt tâm vị không diễn ra đột ngột mà kéo dài nhiều nămnhiều tháng . Triệu chứng thường gặp :

  • Đau hoặc khó chịu ở ngực: Đau như co cứng lan ra sau lưng và dưới hàm, có thể kéo dài nửa giờ đến cả ngày.
  • Cổ họng đau, xuất hiện tình trạng khó nuốt.
  • ợ hơi, ợ chua, khó tiêu, ho về đêm.
  • Muộn hơn có thể gặp tình trạng sụt cân.
  • Trào ngược thức ăn (thức ăn này chưa được tiêu hóa).

Biến chứng của co thắt tâm vị

Khi xuất hiện các triệu chứng co thắt tâm vị, người bệnh nên nhanh chóng đi khám ngay để có biện pháp can thiệp sớm, ngăn ngừa các biến chứng nặng. Nếu trì hoãn điều trị, bệnh diễn tiến có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:

  • Viêm loét thực quản do ứ đọng thức ăn lâu ngày
  • Suy dinh dưỡng do mắc nghẹn, không ăn uống được
  • Viêm phổi hít do nôn ọe
  • Ung thư hoá ở vùng viêm mạn tính.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

 Nếu bạn xuất hiện những dấu hiệu sau bạn nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị:

  • Trào ngược thức ăn lên miệng nhưng thức ăn này không được tiêu hóa.
  • Xuất hiện ợ hơi, ợ chua.
  • Có thể gặp tình trạng khó nuốt.
  • Sụt cân do không ăn được nhiều.

Nơi khám chữa co thắt tâm vị

Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Lão khoa Trung Ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội,…

Chẩn đoán co thắt tâm vị

Co thắt tâm vị là tình trạng khó chẩn đoán trên lâm sàng. Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm cận lâm sàng như:

  • Chụp X-quang thực quản có cản quang
  • Nội soi dạ dày – thực quản
  • Đo áp lực thực quản

Điều trị co thắt tâm vị

Điều trị bằng thuốc

  •  Thuốc isosorbid nitrat: ngậm dưới lưỡi trước khi ăn khoảng 10 – 15 phút
  •  Thuốc chẹn kênh calci giúp làm giãn cơ thắt dưới, làm giảm triệu chứng nuốt khó

Lưu ý :Tránh dùng nifedipin tác dụng ngắn vì có thể xuất hiện các dụng phụ không mong muốn như hạ huyết áp nghiêm trọng, biến chứng thiếu máu.

Tiêm nội soi độc tố botulinum

  •  Được sử dụng đối với người bệnh có nguy cơ cao hoặc những tái phát sau phẫu thuật cắt cơ.
  •  Các bác sĩ sẽ tiêm độc tố botulinum, có nguồn gốc từ Clostridium botulinum – một chất độc thần kinh sinh học mạnh có tác dụng ngăn chặn sự giải phóng acetylcholine ở cấp độ của cơ thắt thực quản dưới.

Nong cơ vòng dưới thực quản bằng bóng hơi

Cơ chế của phương pháp này là làm đứt đột ngột những sợi cơ vòng dưới thực quản để làm giảm áp lực cơ vòng dưới thực quản, từ đó giảm tắc nghẽn và cải thiện sự thoát lưu thực quản ở những bệnh nhân co thắt tâm vị

Điều trị phẫu thuật:

Sử dụng phẫu thuật để nới lỏng vùng cơ thắt thực quản, giúp thức ăn đi vào dạ dày dễ dàng hơn

Tiêm nội soi độc tố botulinum giúp ngăn chặn sự giải phóng acetylcholine

Biện pháp phòng ngừa co thắt tâm vị

Hiện nguyên nhân gây bệnh co thắt tâm vị không rõ ràng, không rõ các yếu tố nguy cơ để phòng tránh

Tuy nhiên nếu bạn gặp phải tình trạng co thắt tâm vị, bạn có thể thực hiện một số gợi ý sau để tránh những biến chứng:

  • Nghiền nhỏ thức ănvà luôn ăn ở tư thế thực quản thẳng đứng để giúp thức ăn vào dạ dày dễ hơn.
  • Không nên nằm ngay sau khi ăn.
  • Ngủ đầu cao để tránh tình trạng trào ngược.
  • Hạn chế ăn sau 20 giờ, không ăn thức ăn đặc trước khi đi ngủ.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về co thắt dạ dày, đặc biệt là dấu hiệu nhận biết và các phương pháp điều trị hiện nay. Nếu thấy bài viết hay, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!

Dược sĩ Nguyễn Thanh LoanKiểm duyệt nội dung - Nhà thuốc Bạch Mai
Điện thoại | Email | Facebook | Youtube | Tiktok | Twitter

Dược sĩ Nguyễn Thanh Loan tốt nghiệp Khoa Dược tại trường Cao đẳng y dược Pasteur. Hiện đang là quản lí nội dung tại Nhà thuốc Bạch Mai.

More Posts