Hăm da: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách xử trí và phòng ngừa
Dược sĩ Nguyễn Thanh Loan
17 Tháng năm, 2024
Hăm da là hiện tượng phổ biến rất dễ gặp ở trẻ nhỏ, xuất phát từ những yếu tố khác nhau.Bệnh không gây nguy hiểm nhiều nhưng nếu không được chăm sóc đúng cách, da có thể vị nấm hay bị nhiễm khuẩn.Hãy theo dõi bài viết dưới đây để cùng tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu, cách xử trí và phòng ngừa hăm da nhé!
Hăm da là một tình trạng da bị tổn thương hoặc kích ứng do các yếu tố bên ngoài như hơi ẩm, ma sát, vi khuẩn, chất kích thích.Mặc dù hăm da thường chỉ ảnh hưởng đến nếp gấp da, nhưng thực tế thường liên quan đến nhiều vị trí
Hăm da xuất hiện những nếp gấp ở các vùng như háng, nách, bẹn, kẽ ngón chân,… Đây là những vị trí ra nhiều mồ hôi, bí bách. Hăm da có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể, nhưng tập trung chủ yếu ở mông, đùi, hông và cơ quan sinh dục.Đây là những vị trí hay ra nhiều mồ hôi và khó vệ sinh nên dễ tạo môi trường cho vi khuẩn hình thành và phát triển.
Nguyên nhân gây hăm da
Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến hăm da:
Độ ẩm và mồ hôi: Môi trường ẩm ướt, độ ẩm cao hay da đổ mồ hôi nhiều hoặc tiếp xúc với phân, nước tiểu quá lâu. Đây là điều kiện giúp nấm, vi khuẩn dễ dàng tích tụ tại các vùng da có nếp gấp và gây nhiều triệu chứng khó chịu.
Thói quen mặc trang phục ôm sát cơ thể, quần áo có chất vải cứng và không thấm hút mồ hôi.
Vi sinh vật thường cư trú trên da gồm Corynebacterium, vi khuẩn Staphylococcus aureus, vi nấm Candida albicans và các vi khuẩn, nấm men khác. Hệ vi sinh vật phát triển quá mức trong môi trường ẩm và ấm có thể gây ra bệnh hăm da.
Vệ sinh không đúng cách: Nếu bạn không vệ sinh cơ thể, đặc biệt là cơ quan sinh dục không đúng cách, vùng da này có thể bị hăm và ngứa rát.
Cơ địa yếu và hệ miễn dịch kém, người bị tiểu đường, uống rượu và hút thuốc làm tăng khả năng mắc bệnh hăm da, đặc biệt là dạng nhiễm trùng.
Triệu chứng hăm da
Xem thêm
Xuất hiện những mảng hoặc đốm da khô.
Phát ban, da nổi các mảng đỏ hoặc sần sùi.
Đốm, mụn nhọt hoặc mụn nước.
Có mùi hôi khó chịu.
Ngứa, rát da hoặc đau ở vùng da bị tổn thương
Trẻ thường gãi vùng da bị hăm.
Khó chịu và quấy khóc, đặc biệt là khi thay tã.
Hăm da ở người lớn thường xuất hiện ở vùng nách, dưới vú, ngấn bụng, vùng bẹn, bộ phận sinh dục, phía trong đùi, giữa mông, giữa các ngón chân
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Hăm da có thể tự điều trị tại nhà khi các triệu chứng không quá nghiêm trọng.
Các dấu hiệu nên đi khám :
Phát ban kèm theo sốt.
Phát ban nghiêm trọng, bất thường và không cải thiện sau 3 ngày.
Phát ban ngứa, chảy máu hoặc chảy nước.
Phát ban gây nóng rát hoặc đau khi đi tiểu hoặc đại tiện
Một số xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân của hăm:
Phết vùng da bệnh để soi và nuôi cấy vi khuẩn (vi sinh).
Cạo da để soi và nuôi cấy vi nấm (mycology).
Sinh thiết da có thể được thực hiện để làm mô bệnh học nếu tình trạng da bất thường hoặc không đáp ứng với điều trị.
Phương pháp điều trị hăm da hiệu quả
*Trẻ em
Thay tã thường xuyên
Vệ sinh da sạch sẽ: Sử dụng nước ấm và khăn bông để rửa nhẹ nhàng, tránh cọ xát quá mạnh vào da nhạy cảm của trẻ. Lau khô trước khi mặc tã mới.
Chọn loại tã và quần áo có chất liệu mềm mịn, thoáng khí, vừa vặn, không bị chật.
Kiểm tra lại thành phần tã
Nêngiảm tối đa thời gian mặc bỉm để không gây bí bách cho bé
Kem trị hăm:Kem hydrocortisone (steroid) nhẹ (0,5% – 1%) hai lần một ngày trong 3 – 5 ngày,Kem chống nấm, nếu trẻ bị nhiễm nấm.
*Ở người lớn
Thuốc kháng sinh tại chỗ cho hăm da do nhiễm khuẩn: Kem axit fusidic, thuốc mỡ mupirocin – sử dụng 2-3 lần/ngày trong 7-10 ngày. Ngoài ra, có thể kết hợp với thuốc kháng sinh uống như flucloxacillin và erythromycin.
Thuốc chống nấm tại chỗ cho hăm da nhiễm nấm: Kem clotrimazole, terbinafine, imidazole, nystatin, ciclopirox,… – sử dụng 7-10 ngày.
Kem bôi steroid tại chỗ loại nhẹ: Hydrocortisone thường dùng trong các bệnh viêm da.
Thuốc ức chế calcineurin: Thuốc mỡ tacrolimus hoặc kem pimecrolimus có hiệu quả với hăm da tại các nếp gấp.
Mặc quần áo, đồ lót mềm mịn, thoáng khí.
Vệ sinh sạch sẽ, tránh kỳ cọ mạnh.
Hạn chế tiếp xúc với chất gây kích ứng như hóa chất, mỹ phẩm, chất tẩy rửa.
Phòng ngừa hăm da
Ngay sau khi trẻ đi vệ sinh cần lập tức vệ sinh sạch sẽ cho trẻ, để mông trẻ khô thoáng rồi mới mặc bỉm.
-Cố gắng hạn chế dùng bỉm để cho mông trẻ có nhiều thời gian thông thoáng.
Dùng các sản phẩm mỹ phẩm đặc trị chứng đổ mồ hôi cho các vùng nách, bẹn.
Sử dụng kem chống nắng để hạn chế các tác hại từ tia UV.
Sử dụng kem dưỡng ẩm lên vùng da nhạy cảm để tránh ma sát, giúp làm giảm nứt nẻ và giảm sưng viêm.
Uống đủ nước và ăn uống lành mạnh để duy trì làn da khỏe mạnh.
Massage chăm sóc da hàng ngày bằng các hoạt chất tự nhiên như nha đam, dưa chuột, cà chua.
Khám bác sĩ ngay khi thấy các dấu hiệu bất thường trên da.
Bài viết vừa rồi mang đến các thông tin về bệnh hăm da . Hy vọng thông tin này hữu ích với bạn, hãy chia sẻ để mọi người cùng có thêm nhiều kiến thức bổ ích nhé!
