Ba kích

Thương hiệu
Khoảng giá
Liên quan
Tên A->Z
Thấp đến cao
Cao đến thấp

Ba Kích – Vị thuốc quý bổ thận, tráng dương trong Y học củ truyền

 

1. Giới thiệu chung về Ba Kích

Ba Kích (tên khoa học: Morinda officinalis How) là một loại dược liệu quý thuộc họ Cà phê (Rubiaceae), được sử dụng rộng rãi trong Đông y với công dụng chính là bổ thận, tráng dương, mạnh gân cốt. Cây còn có nhiều tên gọi khác như Ba Kích thiên, dây ruột gà, thao tày cáy, diệp liễu thảo… Tại Việt Nam, Ba Kích phân bố chủ yếu ở các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc như Quảng Ninh, Lạng Sơn, Hà Giang, Phú Thọ.

2. Đặc điểm thực vật và phân loại

  • Hình thái:

    • Ba Kích là cây dây leo thân thảo, sống lâu năm. Thân non màu tím, có lông mịn, lá mọc đối hình mác hoặc bầu dục, dài 6–14 cm. Hoa nhỏ, màu trắng hoặc vàng, mọc thành tán ở đầu cành. Quả hình cầu, khi chín màu đỏ.

    • Bộ phận dùng: Rễ (củ) là phần giá trị nhất, thường được phơi/sấy khô, có hình trụ tròn, mặt ngoài màu vàng xám, lõi bên trong màu tím hoặc trắng tùy loại.

  • Phân loại:

    • Ba Kích tím: Củ có lõi màu tím, được đánh giá cao hơn về dược tính, giá thành đắt đỏ. Khi ngâm rượu, màu rượu chuyển tím đậm.

    • Ba Kích trắng: Lõi màu trắng ngà, phổ biến hơn nhưng dược tính thấp hơn.

3. Thành phần hóa học

Ba Kích chứa nhiều hoạt chất có lợi, bao gồm:

  • Anthraglucosid, Rubiadin: Có tác dụng kháng viêm, chống oxy hóa.

  • Vitamin C, B1, Phytosterol: Hỗ trợ tăng cường miễn dịch và chống lão hóa.

  • Gentianine, Choline: Giúp an thần, cải thiện chức năng thần kinh.

  • Acid hữu cơ, Triterpenoid: Tăng cường sinh lý nam, hỗ trợ chức năng sinh dục.

4. Công dụng theo Y học cổ truyền và hiện đại

Theo Đông y

Ba Kích có vị cay, ngọt, tính ấm, quy vào kinh Thận và Can. Các công dụng chính:

  • Bổ thận tráng dương: Điều trị liệt dương, di tinh, xuất tinh sớm.

  • Mạnh gân cốt: Giảm đau nhức xương khớp, tê bì chân tay.

  • Trừ phong thấp: Hỗ trợ bệnh nhân phong tê thấp, viêm khớp.

Theo Y học hiện đại

  • Tăng cường sinh lý nam: Các nghiên cứu trên chuột cho thấy Ba Kích kích thích sản sinh hormone testosterone, cải thiện chất lượng tinh trùng.

  • Chống viêm, giảm đau: Hoạt chất Rubiadin ức chế phản ứng viêm do Kaolin gây ra.

  • Tăng sức đề kháng: Thử nghiệm trên chuột nhiễm độc Amoni Clorua cho thấy Ba Kích giúp tăng khả năng chống chịu của cơ thể.

5. Các bài thuốc ứng dụng

  1. Rượu Ba Kích:

    • Chuẩn bị: 1 kg Ba Kích tím (đã bỏ lõi), 5 lít rượu trắng 40 độ.

    • Cách làm: Ngâm trong 3 tháng, mỗi ngày dùng 1–2 chén nhỏ trước bữa ăn.

    • Công dụng: Trị liệt dương, tăng cường sinh lực.

  2. Bài thuốc trị đau lưng, mỏi gối:

    • Thành phần: Ba Kích 12g, Tục đoạn 10g, Đỗ trọng 8g, sắc với 1 lít nước.

    • Cách dùng: Uống 2 lần/ngày, liệu trình 15 ngày.

  3. Hỗ trợ điều trị vô sinh:

    • Thành phần: Ba Kích, Thỏ ty tử, Nhục thung dung, mỗi vị 300g, tán bột, vo viên với mật ong.

    • Liều dùng: 8–10g/ngày, chia 2 lần.

6. Lưu ý khi sử dụng

  • Liều lượng: 8–16g/ngày dưới dạng sắc, ngâm rượu hoặc viên hoàn.

  • Chống chỉ định:

    • Người âm hư hỏa vượng, táo bón, huyết áp cao.

    • Tuyệt đối không dùng lõi củ: Lõi chứa độc tính, có thể gây tim đập nhanh, khó thở.

  • Bảo quản: Để nơi khô ráo, tránh ẩm mốc. Ba Kích khô có thể dùng trong 1–2 năm.

7. Thị trường và cách phân biệt hàng thật – giả

  • Ba Kích thật: Củ chắc, thịt dày, màu tím hoặc trắng đặc trưng, không mùi, vị ngọt chát.

  • Ba Kích giả: Thường là Viễn chí hoặc rễ cây khác, củ nhỏ, màu sắc không đồng nhất, vị đắng.

  • Mẹo nhận biết: Ngâm củ vào nước ấm, Ba Kích thật tiết dịch màu tím/trắng, không tan trong nước.

Kết luận

Ba Kích là dược liệu quý kết hợp giữa giá trị Đông y và nghiên cứu khoa học hiện đại. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng cách, tránh lạm dụng hoặc dùng hàng giả kém chất lượng. Người bệnh nên tham khảo ý kiến thầy thuốc để đạt hiệu quả tối ưu và an toàn. Với công dụng đa dạng, Ba Kích xứng đáng là “thần dược” cho sức khỏe sinh lý và xương khớp.

Tài liệu tham khảo: Các thông tin trong bài được tổng hợp từ các nguồn uy tín về dược liệu và nghiên cứu khoa học.

Cam kết 100%
Cam kết 100%
Giao nhanh 2h
Giao nhanh 2h
Mộc Hoa Trà
Mộc Hoa Trà
MyPill
MyPill
error: Nội dung đã được đăng ký bản quyền thuộc về Nhà thuốc Bạch Mai !
0822.555.240 Messenger Chat Zalo