Dolutegravir – Hoạt Chất Vàng Trong Điều Trị HIV: Công Dụng, Liều Dùng Và Lưu Ý Quan Trọng
Dolutegravir là hoạt chất ức chế integrase hàng đầu trong phác đồ điều trị HIV. Tìm hiểu cơ chế tác động, liều dùng, tác dụng phụ, so sánh với các thuốc ARV khác và lời khuyên từ chuyên gia.
Dolutegravir Là Gì? Cơ Chế Tác Động Và Lịch Sử Phát Triển
Công Dụng Của Dolutegravir Trong Điều Trị HIV
Đối Tượng Nên Sử Dụng Dolutegravir
Hướng Dẫn Liều Dùng Và Cách Dùng Chi Tiết
Tác Dụng Phụ Và Cảnh Báo Khi Sử Dụng
Tương Tác Thuốc Cần Lưu Ý
So Sánh Dolutegravir Với Các Thuốc Ức Chế Integrase Khác
Dolutegravir Giá Bao Nhiêu? Mua Ở Đâu Uy Tín?
Câu Hỏi Thường Gặp Về Dolutegravir
Lời Khuyên Từ Chuyên Gia Để Tối Ưu Hiệu Quả Điều Trị
Dolutegravir là thuốc kháng virus thuộc nhóm chất ức chế integrase, được phê duyệt lần đầu vào năm 2013. Hoạt chất này ngăn chặn sự nhân lên của HIV bằng cách ức chế enzyme integrase, ngăn không cho virus tích hợp DNA vào tế bào chủ.
Thành phần chính:
Dolutegravir sodium (tương đương 50mg Dolutegravir/viên).
Cơ chế tác động:
Ức chế integrase: Ngăn HIV chèn mã di truyền vào tế bào CD4+ của người.
Tăng cường miễn dịch: Giảm tải lượng virus, phục hồi số lượng tế bào T-CD4+.
Kháng thuốc thấp: Cấu trúc hóa học độc đáo giúp duy trì hiệu quả ngay cả ở bệnh nhân đa kháng thuốc.
Lịch sử: Dolutegravir được WHO khuyến cáo là thuốc đầu tay trong điều trị HIV từ năm 2018 nhờ hiệu quả vượt trội và độ an toàn cao.
Dolutegravir được sử dụng trong các phác đồ ART (Antiretroviral Therapy) để:
Ức chế tải lượng virus: Đạt ngưỡng “không phát hiện” (dưới 50 bản sao/ml máu) sau 6-12 tháng.
Dự phòng lây truyền HIV: Giảm 96% nguy cơ lây nhiễm qua đường tình dục khi tuân thủ điều trị.
Điều trị cả bệnh nhân mới và kháng thuốc: Hiệu quả với HIV-1 và HIV-2.
Nghiên cứu nổi bật:
Thử nghiệm SINGLE: Dolutegravir kết hợp với Abacavir/Lamivudine cho tỷ lệ ức chế virus 88% sau 48 tuần, cao hơn Efavirenz.
Thử nghiệm TANGO: Duy trì hiệu quả khi chuyển từ phác đồ có Tenofovir sang Dolutegravir.
Người nhiễm HIV mới chẩn đoán: Ưu tiên trong phác đồ khởi đầu.
Bệnh nhân thất bại điều trị do kháng thuốc.
Phụ nữ mang thai: Theo dõi chặt chẽ, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ.
Chống chỉ định:
Dị ứng với Dolutegravir hoặc thành phần thuốc.
Suy gan nặng (Child-Pugh C).
Liều tiêu chuẩn: 50mg x 1 lần/ngày.
Khi dùng chung với Rifampin: Tăng lên 50mg x 2 lần/ngày.
Thời điểm uống: Có thể uống trước hoặc sau ăn.
Lưu ý:
Không nghiền/nhai viên thuốc.
Tránh dùng cùng lúc với thuốc kháng acid (cách ít nhất 2 giờ).
Tác dụng phụ thường gặp:
Nhẹ: Đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn.
Hiếm gặp: Phát ban, tăng men gan, mất ngủ.
Cảnh báo nghiêm trọng:
Phản ứng quá mẫn: Sốc phản vệ, phù mạch (ngưng thuốc ngay).
Tăng cân: Một số nghiên cứu báo cáo tăng 2-6kg sau 2 năm điều trị.
Thuốc gây cảm ứng enzyme (Rifampin, Carbamazepine): Giảm nồng độ Dolutegravir.
Chất bổ sung sắt/kẽm: Dùng cách xa ít nhất 6 giờ.
Metformin: Tăng nguy cơ nhiễm toan lactic (theo dõi đường huyết).
| Thuốc | Ưu điểm | Nhược điểm |
|---|---|---|
| Dolutegravir | Dùng 1 lần/ngày, kháng thuốc thấp | Giá cao hơn Raltegravir |
| Raltegravir | An toàn cho phụ nữ mang thai | Dùng 2 lần/ngày, dễ kháng |
| Bictegravir | Hiệu quả tương đương, ít tác dụng phụ | Chưa phổ biến tại Việt Nam |
Giá tham khảo:
Tivicay (Dolutegravir 50mg): 1.500.000 – 2.000.000 VND/hộp 30 viên.
Triumeq (Dolutegravir + Abacavir + Lamivudine): 3.000.000 – 3.500.000 VND/hộp.
Địa chỉ mua: Bệnh viện tuyến trung ương, phòng khám HIV/AIDS, nhà thuốc lớn.
Q1: Dolutegravir có gây dị tật thai nhi không?
Nghiên cứu ban đầu ghi nhận nguy cơ dị tật ống thần kinh (0.19%), nhưng WHO vẫn khuyến cáo dùng do lợi ích vượt trội.
Q2: Uống Dolutegravir có cần kiêng rượu không?
Rượu không ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả thuốc, nhưng nên hạn chế để bảo vệ gan.
Tuân thủ liệu trình: Uống thuốc đúng giờ, không tự ý ngừng.
Theo dõi định kỳ: Xét nghiệm tải lượng virus 3-6 tháng/lần.
Lối sống lành mạnh: Ăn uống cân bằng, tập thể dục, ngủ đủ giấc.
Dolutegravir đã cách mạng hóa điều trị HIV nhờ hiệu quả cao, ít tác dụng phụ và khả năng vượt trội trong phòng ngừa kháng thuốc. Kết hợp phác đồ cá thể hóa và lối sống khoa học để kiểm soát HIV tối ưu.
Có thể bạn quan tâm: Dolutegravir, thuốc điều trị HIV, Tivicay, Triumeq, tác dụng phụ Dolutegravir, giá thuốc Dolutegravir, so sánh thuốc ARV.
