Mở Đầu (Giới Thiệu Về Exemestane)
Exemestane là một hoạt chất thuộc nhóm thuốc ức chế aromatase, được sử dụng chủ yếu trong điều trị ung thư vú hormone receptor dương tính (HR+) ở phụ nữ sau mãn kinh. Bằng cách ức chế enzyme aromatase, Exemestane làm giảm nồng độ estrogen trong cơ thể – yếu tố kích thích sự phát triển của tế bào ung thư vú. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về cơ chế tác động, chỉ định, liều dùng, tác dụng phụ và những lưu ý quan trọng khi sử dụng Exemestane.
Vai Trò Của Enzyme Aromatase Trong Cơ Thể
Aromatase là enzyme xúc tác chuyển đổi androgen thành estrogen, đặc biệt quan trọng ở phụ nữ sau mãn kinh (khi buồng trứng ngừng sản xuất estrogen).
Ở bệnh nhân ung thư vú HR+, estrogen thúc đẩy tăng trưởng khối u.
Exemestane Ức Chế Aromatase Như Thế Nào?
Exemestane liên kết vĩnh viễn với enzyme aromatase, ngăn chặn quá trình tổng hợp estrogen. Khác với các thuốc ức chế aromatase không steroid (như Anastrozole, Letrozole), Exemestane có cấu trúc steroid và ức chế enzyme theo cơ chế bất hoạt không hồi phục, giúp giảm mạnh nồng độ estrogen toàn thân.
Các Trường Hợp Được Chỉ Định
Ung Thư Vú Giai Đoạn Đầu (HR+): Dùng bổ trợ sau phẫu thuật để ngăn ngừa tái phát.
Ung Thư Vú Di Căn: Kiểm soát sự phát triển của khối u khi bệnh tiến triển.
Thay Thế Tamoxifen: Dùng sau 2–3 năm điều trị với Tamoxifen để tiếp tục ức chế estrogen.
Hiệu Quả Lâm Sàng
Nghiên cứu IES (Intergroup Exemestane Study) cho thấy Exemestane giảm 32% nguy cơ tái phát so với Tamoxifen ở bệnh nhân ung thư vú giai đoạn sớm.
Thuốc giảm nồng độ estrogen xuống mức gần như không thể phát hiện (<1%) ở hầu hết bệnh nhân.
Liều Khuyến Cáo
Liều tiêu chuẩn: 25mg uống 1 lần/ngày, sau bữa ăn để tăng hấp thu.
Thời gian điều trị: Thường kéo dài 2–5 năm tùy giai đoạn bệnh và đáp ứng.
Đối Tượng Đặc Biệt
Người suy gan: Cân nhắc giảm liều hoặc theo dõi chặt chẽ.
Người suy thận nhẹ đến trung bình: Không cần điều chỉnh liều.
Lưu Ý Khi Dùng Thuốc
Không nghiền/nhai viên thuốc.
Dùng đúng giờ mỗi ngày, nếu quên liều, uống ngay khi nhớ (cách liều kế tiếp ≥12 giờ).
Tác Dụng Phụ Thường Gặp
Triệu chứng mãn kinh: Bốc hỏa (35%), đổ mồ hôi đêm, khô âm đạo.
Đau xương khớp: 20–30% bệnh nhân, thường xuất hiện trong 6 tháng đầu.
Mệt mỏi, chóng mặt.
Tác Dụng Nghiêm Trọng
Loãng xương: Tăng nguy cơ gãy xương do thiếu estrogen.
Tăng cholesterol máu: Cần kiểm tra lipid định kỳ.
Dị ứng: Phát ban, khó thở, phù mạch (hiếm gặp).
Chống Chỉ Định
Phụ nữ chưa mãn kinh (do không hiệu quả).
Dị ứng với Exemestane hoặc thành phần thuốc.
Phụ nữ mang thai: Gây quái thai, cần tránh thai trong và sau điều trị 1 tháng.
Tương Tác Thuốc
Estrogen: Làm giảm hiệu quả điều trị.
Thuốc chống đông (Warfarin): Tăng nguy cơ xuất huyết.
Thuốc ức chế CYP3A4 (Ketoconazole): Tăng nồng độ Exemestane.
Exemestane vs Anastrozole/Letrozole
Ưu điểm: Cơ chế ức chế không hồi phục, phù hợp với bệnh nhân kháng Tamoxifen.
Nhược điểm: Tỷ lệ đau xương khớp cao hơn.
Exemestane vs Tamoxifen
Exemestane ức chế trực tiếp estrogen, trong khi Tamoxifen ngăn estrogen gắn vào thụ thể.
Exemestane ít gây huyết khối nhưng tăng nguy cơ loãng xương.
Exemestane Có Gây Tăng Cân Không?
Hiếm khi. Một số bệnh nhân có thể tăng cân do giữ nước hoặc thay đổi chuyển hóa.
Làm Gì Để Giảm Bốc Hỏa Khi Dùng Thuốc?
Mặc quần áo thoáng mát, tránh thức ăn cay nóng. Bác sĩ có thể kê Gabapentin nếu triệu chứng nặng.
Exemestane Giá Bao Nhiêu?
Khoảng 150.000–300.000 VNĐ/hộp (30 viên), tùy nhà sản xuất (Aromasin, Exemest).
Cần Xét Nghiệm Gì Trong Quá Trình Điều Trị?
Mật độ xương (DEXA scan) mỗi 1–2 năm.
Xét nghiệm lipid máu và chức năng gan định kỳ.
Kết Luận
Exemestane là lựa chọn hiệu quả trong điều trị ung thư vú HR+ sau mãn kinh, nhưng đòi hỏi theo dõi chặt chẽ để quản lý tác dụng phụ. Bệnh nhân cần duy trì chế độ dinh dưỡng giàu canxi, tập thể dục đều đặn và tái khám định kỳ để đảm bảo kết quả điều trị tối ưu.
Có thể bạn quan tâm:
Exemestane, thuốc ức chế aromatase, điều trị ung thư vú, tác dụng phụ Exemestane.
liều dùng Exemestane, giá Exemestane, so sánh Exemestane và Tamoxifen.
Bài viết đảm bảo thông tin cập nhật theo khuyến cáo y tế.
