Glycyrrhetic Acid (axit glycyrrhetinic) là một hoạt chất tự nhiên chiết xuất từ rễ cam thảo (Glycyrrhiza glabra). Nó là dạng aglycone của glycyrrhizin – hợp chất tạo vị ngọt chính trong cam thảo. Glycyrrhetic Acid nổi bật với khả năng chống viêm, kháng khuẩn và điều hòa miễn dịch, được ứng dụng rộng rãi trong y học và mỹ phẩm.
1. Chống viêm & Giảm kích ứng:
– Ức chế enzyme phospholipase A2 và prostaglandin → giảm viêm da, eczema, vẩy nến.
– Hỗ trợ điều trị mụn trứng cá nhờ khả năng kháng khuẩn và kiểm soát dầu thừa.
2. Làm sáng da:
– Ức chế enzyme tyrosinase → giảm sản xuất melanin, hỗ trợ trị nám và tàn nhang.
3. Bảo vệ gan:
– Giảm tổn thương gan do độc tố, rượu hoặc viêm gan nhờ khả năng chống oxy hóa.
4. Hỗ trợ tiêu hóa:
– Kích thích sản sinh chất nhầy dạ dày → ngăn loét dạ dày và trào ngược axit.
5. Kháng virus:
– Nghiên cứu cho thấy tiềm năng ức chế virus như HSV (herpes) và HIV.
– Ức chế 11-beta-HSD2: Làm tăng nồng độ cortisol tại chỗ → giảm viêm (cơ chế tương tự corticoid nhưng ít tác dụng phụ toàn thân).
– Tương tác với glucocorticoid receptor: Điều hòa phản ứng miễn dịch.
– Chiết xuất cam thảo: Dạng kem, serum, viên uống, hoặc cao lỏng.
– Thực phẩm chức năng: Thường kết hợp với các thảo dược khác để tăng hiệu quả.
– Mỹ phẩm: Xuất hiện trong sản phẩm trị mụn, dưỡng trắng và chống lão hóa.
– Dạng bôi ngoài da: Nồng độ 0.1–2% trong kem/serum (an toàn cho hầu hết da, kể cả da nhạy cảm).
– Dạng uống: Thường dùng 50–200 mg/ngày (theo chỉ định của bác sĩ).
– Lưu ý:
– Tránh dùng đường uống quá 4–6 tuần liên tục để ngăn tác dụng phụ.
– Kết hợp với vitamin C hoặc B5 để tăng hiệu quả hấp thu.
– Tăng huyết áp và giữ nước: Do ức chế enzyme 11-beta-HSD2 → giảm bài tiết kali, tăng natri máu.
– Phù nề, đau đầu, mệt mỏi (khi dùng liều cao hoặc dài ngày).
– Chống chỉ định:
– Người bị tăng huyết áp, suy tim, bệnh thận.
– Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.
– Tương tác thuốc:
– Thuốc lợi tiểu, corticoid, digoxin → tăng nguy cơ mất cân bằng điện giải.
– “Cam thảo tự nhiên nên vô hại”: Sai – Glycyrrhetic Acid có hoạt tính mạnh, dùng quá liều gây tác dụng phụ nghiêm trọng.
– “Dùng càng lâu càng tốt”: Sai – Chỉ nên dùng ngắn hạn để tránh tích lũy độc tính.
Glycyrrhetic Acid là hoạt chất đa năng từ thiên nhiên, mang lại lợi ích cho da, gan và hệ miễn dịch. Tuy nhiên, cần thận trọng khi sử dụng do nguy cơ ảnh hưởng đến huyết áp và điện giải. Ưu tiên dùng ngoài da với nồng độ thấp. Với đường uống, luôn tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả!
