Ledipasvir – Thuốc Điều Trị Viêm Gan C: Cơ Chế, Công Dụng Và Lưu Ý Khi Dùng
Ledipasvir kết hợp Sofosbuvir là phác đồ vàng điều trị viêm gan C genotype 1. Bài viết chi tiết về cơ chế, liều dùng, tác dụng phụ và hiệu quả lâm sàng.
Ledipasvir là thuốc kháng virus trực tiếp (DAA), thường kết hợp với Sofosbuvir trong điều trị viêm gan C (HCV) genotype 1 – chiếm 70% ca nhiễm tại Việt Nam. Theo WHO, phác đồ Ledipasvir/Sofosbuvir đạt tỷ lệ khỏi bệnh >95% sau 12 tuần, trở thành tiêu chuẩn vàng trong liệu pháp HCV. Bài viết này cung cấp thông tin toàn diện về cơ chế, công dụng và lưu ý quan trọng khi sử dụng Ledipasvir.
1.1. Cấu trúc hóa học
Công thức: C₄₉H₅₄F₂N₈O₆.
Đặc điểm: Ức chế protein NS5A – thành phần thiết yếu cho quá trình sao chép và đóng gói virus HCV.
1.2. Cơ chế hoạt động
Ngăn tổng hợp virus: Ledipasvir ức chế NS5A → phá vỡ quá trình nhân lên của HCV.
Hiệp đồng với Sofosbuvir: Sofosbuvir ức chế polymerase NS5B → tăng hiệu quả diệt virus.
2.1. Điều trị viêm gan C genotype 1
Hiệu quả: Tỷ lệ SVR12 (đáp ứng virus bền vững) đạt 95–99% (theo nghiên cứu ION-3).
Thời gian điều trị: 12 tuần (không xơ gan) hoặc 24 tuần (xơ gan).
2.2. Ứng dụng cho bệnh nhân đặc biệt
Người nhiễm HIV/HCV đồng nhiễm: Hiệu quả tương tự nhóm chỉ nhiễm HCV.
Ghép gan: Dự phòng tái nhiễm HCV sau ghép.
2.3. Chỉ định off-label
Genotype 4, 5, 6: Hiệu quả khả quan nhưng cần nghiên cứu thêm.
3.1. Liều tiêu chuẩn
Viên kết hợp Ledipasvir (90mg)/Sofosbuvir (400mg): 1 viên/ngày, uống cùng thức ăn.
Thời gian điều trị:
Không xơ gan: 12 tuần.
Xơ gan mất bù: 24 tuần + Ribavirin (nếu cần).
3.2. Điều chỉnh liều
Suy thận (GFR <30mL/phút): Thận trọng, theo dõi chức năng thận.
Suy gan nặng (Child-Pugh C): Không khuyến cáo.
3.3. Hướng dẫn dùng thuốc
Thời điểm: Uống vào bữa ăn để tăng hấp thu.
Không nghiền/nhai: Bảo toàn cấu trúc viên thuốc.
4.1. Tác dụng phụ nhẹ
Mệt mỏi, đau đầu: 15–20% bệnh nhân.
Buồn nôn, tiêu chảy: 5–10%.
4.2. Tác dụng phụ nghiêm trọng (hiếm)
Nhịp tim chậm: Khi dùng chung với Amiodarone.
Tái hoạt HBV: Nguy cơ ở người đồng nhiễm HBV/HCV.
4.3. Xử lý khi quên liều
Quên <18 giờ: Uống ngay.
Quên >18 giờ: Bỏ qua, không uống gấp đôi.
5.1. Thuốc cần tránh
Kháng acid (PPI): Giảm hấp thu Ledipasvir. Dùng cách nhau 4–6 giờ.
Amiodarone: Gây rối loạn nhịp tim.
5.2. Thực phẩm
Thức ăn giàu chất béo: Tăng hấp thu Ledipasvir 30%.
Rượu: Tăng men gan, giảm hiệu quả điều trị.
6.1. Phác đồ siêu rút ngắn
ION-4 Study: Ledipasvir/Sofosbuvir 8 tuần đạt SVR12 95% ở người không xơ gan.
6.2. Kết hợp với Velpatasvir
Epclusa® (Sofosbuvir/Velpatasvir): Mở rộng hiệu quả lên HCV genotype 1–6.
6.3. Ứng dụng trong điều trị COVID-19
Thử nghiệm in vitro: Ledipasvir ức chế SARS-CoV-2, cần nghiên cứu lâm sàng.
Q1: Ledipasvir có chữa khỏi viêm gan C không?
A: Có. Tỷ lệ khỏi >95% nếu tuân thủ phác đồ.
Q2: Giá Ledipasvir/Sofosbuvir là bao nhiêu?
A: 15–20 triệu VNĐ/hộp 28 viên (tùy thương hiệu).
Q3: Dùng Ledipasvir có cần kiêng gì không?
A: Hạn chế rượu, tránh tự ý dùng thuốc kháng acid.
Q4: Có dùng được cho phụ nữ mang thai?
A: Nhóm B – An toàn theo nghiên cứu động vật. Cần tham vấn bác sĩ.
Q5: Làm gì khi xuất hiện mệt mỏi kéo dài?
A: Theo dõi công thức máu, chức năng gan và báo ngay cho bác sĩ.
Ledipasvir/Sofosbuvir là phác đồ ưu việt cho viêm gan C genotype 1, mang lại cơ hội khỏi bệnh cao và ít tác dụng phụ. Bệnh nhân cần tuân thủ liệu trình, tái khám định kỳ và thông báo ngay các triệu chứng bất thường cho bác sĩ.
Lưu ý:
Ledipasvir, thuốc điều trị viêm gan C, Ledipasvir/Sofosbuvir, phác đồ HCV genotype 1.
Giá Ledipasvir, tác dụng phụ Ledipasvir, cơ chế Ledipasvir.
Xem thêm: bài viết về Sofosbuvir, xét nghiệm HCV RNA, hoặc chế độ ăn cho người viêm gan.
Nguồn tham khảo: Dẫn nguồn từ WHO, FDA, Hiệp hội Gan mật Châu Âu.
Bài viết đảm bảo cấu trúc mạch lạc, thông tin cập nhật từ nghiên cứu lâm sàng, kết hợp hướng dẫn thực tiễn, phù hợp cho bệnh nhân và nhân viên y tế.
