Mephenesine: Công Dụng, Cơ Chế Hoạt Động và Lưu ý Khi Sử Dụng
Khám phá Mephenesine – hoạt chất giãn cơ từng được sử dụng rộng rãi. Bài viết chi tiết về lịch sử, cơ chế, công dụng, tác dụng phụ và vai trò trong y học hiện đại.
Trong bối cảnh các bệnh lý cơ xương khớp gia tăng, các thuốc giãn cơ đóng vai trò quan trọng. Mephenesine, một trong những hoạt chất giãn cơ thế hệ đầu, từng được sử dụng để điều trị co thắt cơ, đau lưng và chấn thương thần kinh. Dù ít phổ biến ngày nay, Mephenesine đặt nền móng cho sự phát triển của các thuốc giãn cơ hiện đại. Bài viết khám phá sâu về hoạt chất này.
Mephenesine (C10H14O2) là hợp chất hữu cơ tổng hợp, thuộc nhóm carbamate. Công thức cấu tạo: 3-(2-methylphenoxy)propane-1,2-diol. Được phát hiện những năm 1940, nó nổi bật với khả năng ức chế dẫn truyền thần kinh vận động tại tủy sống, giảm co cứng cơ.
1946: Ra đời tại Anh, là thuốc giãn cơ đầu tiên được ứng dụng lâm sàng.
Thập niên 1950–1960: Sử dụng rộng rãi cho chấn thương, đa xơ cứng.
Cuối thế kỷ 20: Dần thay thế bởi các thuốc ít tác dụng phụ hơn như Baclofen, Tizanidine.
Mephenesine tác động lên hệ thần kinh trung ương, ức chế phản xạ đa synapse ở tủy sống, giảm co thắt cơ. Khác với Benzodiazepine (tăng GABA), nó tập trung vào kênh chloride, giảm tính kích thích của neuron vận động.
Giảm Co Cứng Cơ:
Điều trị co cứng do chấn thương tủy sống, đa xơ cứng.
Hỗ trợ phục hồi sau phẫu thuật chỉnh hình.
Ứng Dụng Khác:
Từng dùng cho rối loạn lo âu, nhưng hiệu quả thấp so với nhóm Benzodiazepine.
Dạng uống: Viên nén 250–500 mg, 3–4 lần/ngày.
Tiêm bắp/tĩnh mạch: Trường hợp cấp tính (hiếm dùng do nguy cơ tác dụng phụ).
Lưu ý: Ngưng thuốc đột ngột có thể gây hội chứng cai.
Thường gặp: Buồn ngủ, chóng mặt, buồn nôn.
Hiếm gặp: Suy hô hấp, hạ huyết áp, phản ứng dị ứng.
Chống chỉ định:
Phụ nữ mang thai/cho con bú.
Người suy gan, thận hoặc tiền sử động kinh.
| Tiêu Chí | Mephenesine | Baclofen | Tizanidine |
|---|---|---|---|
| Cơ Chế | Ức chế tủy sống | Kích thích GABA-B | Giảm Noradrenaline |
| Hiệu Quả | Trung bình | Cao | Cao |
| Tác Dụng Phụ | Nhiều | Ít hơn | Ít hơn |
| Giá Thành | Thấp (nếu còn) | Trung bình | Cao |
Lý Do Thay Thế: Mephenesine có phổ tác dụng hẹp và nguy cơ độc tính thần kinh cao.
Ứng Dụng Tiềm Năng: Đang thử nghiệm trong điều trị co giật do uốn ván (kết hợp với kháng độc tố).
Lịch Sử Y Khoa: Được ghi nhận như bước đột phá trong thần kinh học thế kỷ 20.
Mephenesine tuy không còn là lựa chọn hàng đầu, nhưng đóng vai trò quan trọng trong lịch sử dược lý. Người bệnh nên tham khảo bác sĩ để dùng thuốc giãn cơ phù hợp, cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro.
Lưu ý: Mephenesine, thuốc giãn cơ, cơ chế Mephenesine, tác dụng phụ Mephenesine, so sánh thuốc giãn cơ.
Hashtags: #Mephenesine #ThuocGianCo #SucKhoeCoXuongKhop
Bài viết kết hợp thông tin khoa học và hướng dẫn thực tế.
