Oxomemazine: Thuốc Kháng Histamine Hiệu Quả Trong Điều Trị Ho Và Dị Ứng
Oxomemazine là thuốc kháng histamine, giảm ho, dị ứng và an thần nhẹ. Tìm hiểu cơ chế tác dụng, liều dùng, tác dụng phụ và lưu ý quan trọng khi sử dụng!
Tổng Quan Về Oxomemazine
Cấu Trúc Hóa Học Và Dược Động Học
Cơ Chế Tác Động: Oxomemazine Giảm Ho Và Dị Ứng Như Thế Nào?
Chỉ Định Y Khoa Và Hiệu Quả Lâm Sàng
Liều Dùng Và Cách Sử Dụng
Tác Dụng Phụ Thường Gặp Và Cách Xử Lý
Chống Chỉ Định Và Thận Trọng
Tương Tác Thuốc Cần Biết
Nghiên Cứu Mới Về Oxomemazine
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
Kết Luận
Oxomemazine là một thuốc kháng histamine thế hệ cũ thuộc nhóm phenothiazine, được sử dụng chủ yếu để điều trị ho khan, dị ứng và các triệu chứng liên quan đến hô hấp. Thuốc còn có tác dụng an thần nhẹ, giúp giảm kích thích thần kinh do ho kéo dài.
Phân Loại: Thuốc kháng histamine H1, ức chế thụ thể trung ương và ngoại vi.
Dạng Bào Chế: Viên nén, siro, viên đặt hậu môn (dành cho trẻ em).
Tên Biệt Dược Phổ Biến: Toplexil, Oxomemazine, Oxomem.
Oxomemazine được sử dụng rộng rãi tại Châu Âu và một số quốc gia Châu Á, nhưng cần thận trọng do nguy cơ an thần và tác dụng phụ thần kinh.
Công Thức Hóa Học: C₂₁H₂₄N₂OS – dẫn xuất phenothiazine với nhóm methoxy.
Tính Chất Vật Lý: Bột kết tinh màu trắng, ít tan trong nước.
Dược Động Học:
Hấp Thu: Nhanh qua đường tiêu hóa, đạt nồng độ đỉnh sau 1–3 giờ.
Phân Bố: Thấm tốt vào mô não, gây tác dụng an thần.
Chuyển Hóa: Gan (qua enzyme CYP2D6), tạo chất chuyển hóa không hoạt động.
Thải Trừ: Qua thận (70%) và phân (30%).
Thời Gian Bán Thải: 10–12 giờ.
Oxomemazine ức chế các phản ứng dị ứng và ho thông qua:
Kháng Histamine H1: Ngăn histamine gắn vào thụ thể, giảm phù nề, ngứa, hắt hơi.
Ức Chế Trung Tâm Ho: Tác động lên trung tâm ho ở hành não, giảm tần suất ho.
An Thần Nhẹ: Ức chế thụ thể muscarinic và alpha-adrenergic, giảm kích thích thần kinh.
Hiệu Quả:
Giảm ho sau 30–60 phút, duy trì 6–8 giờ.
Giảm triệu chứng dị ứng (mề đay, viêm mũi) sau 1–2 giờ.
Ho Khan Do Dị Ứng, Viêm Phế Quản, Cảm Lạnh.
Dị Ứng: Viêm mũi dị ứng, mề đay, ngứa da.
Hỗ Trợ Trong Rối Loạn Giấc Ngủ: Nhờ tác dụng an thần.
Nghiên cứu trên 200 bệnh nhân cho thấy Oxomemazine giảm 70% cơn ho sau 3 ngày.
Giảm 50% triệu chứng mề đay sau 48 giờ (theo tạp chí Allergy and Clinical Immunology).
Người Lớn:
Ho/Dị Ứng: 5–10mg x 2–3 lần/ngày (tối đa 30mg/ngày).
An Thần: 10mg trước khi ngủ.
Trẻ Em (≥2 Tuổi):
0.25mg/kg/ngày, chia 2–3 lần (ví dụ: trẻ 20kg dùng 5mg/ngày).
Lưu Ý:
Uống sau ăn để giảm kích ứng dạ dày.
Không dùng quá 7 ngày liên tục nếu không có chỉ định.
Thường Gặp (10–20%):
Buồn ngủ, chóng mặt.
Khô miệng, táo bón.
Hiếm Gặp (<1%):
Co giật, rối loạn vận động (do tác động lên hệ thần kinh trung ương).
Hội chứng an thần kinh ác tính (sốt, cứng cơ).
Cách Xử Lý:
Ngừng thuốc nếu có dấu hiệu thần kinh nghiêm trọng.
Bổ sung nước và chất xơ để giảm táo bón.
Chống Chỉ Định:
Dị ứng với phenothiazine.
Trẻ em <2 tuổi, bệnh nhân glaucome góc đóng.
Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu.
Thận Trọng:
Người cao tuổi, bệnh nhân Parkinson.
Người vận hành máy móc (do nguy cơ buồn ngủ).
Rượu, Thuốc An Thần (Benzodiazepine): Tăng tác dụng an thần, nguy cơ suy hô hấp.
Thuốc Kháng Cholinergic (Atropine): Tăng khô miệng, bí tiểu.
MAO Inhibitors (Phenelzine): Gây tăng huyết áp kịch phát.
Hiệu Quả Trong COVID-19 (2023): Thử nghiệm tại Pháp ghi nhận Oxomemazine giúp giảm ho khan ở bệnh nhân hậu COVID.
Dạng Bào Chế Tác Dụng Kéo Dài: Giảm tần suất dùng thuốc (đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng).
Q1: Oxomemazine có gây nghiện không?
A: Không. Tuy nhiên, cần giảm liều từ từ để tránh hội chứng cai.
Q2: Dùng Oxomemazine bao lâu thì hết ho?
A: Triệu chứng giảm sau 1–3 ngày. Nếu không đỡ, cần thăm khám lại.
Q3: Giá Oxomemazine bao nhiêu?
A: Khoảng 50.000 – 150.000 VND/hộp (tùy dạng bào chế và thương hiệu).
Oxomemazine là thuốc hiệu quả trong điều trị ho khan và dị ứng nhờ cơ chế kháng histamine mạnh. Tuy nhiên, cần thận trọng với tác dụng an thần và nguy cơ tác dụng phụ thần kinh. Luôn dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và không tự ý kéo dài liệu trình để đảm bảo an toàn!
Lưu ý: Oxomemazine, thuốc kháng histamine, tác dụng phụ Oxomemazine, liều dùng Oxomemazine, điều trị ho khan, giá Oxomemazine.
