Hộp 3 ống x 6.7ml
Hộp 1 lọ x 24 viên
Hộp 10 vỉ x 12 viên
Hộp 15 vỉ x 12 viên
Hộp 2 vỉ x 10 viên
Hộp 5 vỉ x 10 viênParacetamol: Công Dụng, Liều Dùng và Lưu Ý Quan Trọng Khi Sử Dụng
Paracetamol là thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến. Tìm hiểu chi tiết về cơ chế, công dụng, liều dùng an toàn, tác dụng phụ và những lưu ý khi dùng cho trẻ em, phụ nữ mang thai.
Paracetamol (Acetaminophen) là một trong những thuốc giảm đau, hạ sốt được sử dụng rộng rãi nhất trên toàn cầu. Khác với các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), Paracetamol ít gây kích ứng dạ dày và phù hợp với nhiều đối tượng. Tuy nhiên, việc sử dụng sai liều có thể dẫn đến ngộ độc gan nghiêm trọng. Bài viết này cung cấp thông tin toàn diện về cơ chế, công dụng và cách dùng Paracetamol an toàn.
Paracetamol là thuốc giảm đau, hạ sốt thuộc nhóm anilin, được phát hiện vào năm 1877 và ứng dụng lâm sàng từ năm 1955.
Thông Tin Cơ Bản:
Công thức hóa học: C₈H₉NO₂.
Dạng bào chế: Viên nén, viên sủi, siro, thuốc đạn, dung dịch tiêm.
Cơ chế: Ức chế tổng hợp prostaglandin trong hệ thần kinh trung ương.
Phân Biệt Với NSAIDs:
Không có tác dụng chống viêm đáng kể.
Ít gây loét dạ dày hoặc ảnh hưởng đến chức năng tiểu cầu.
Paracetamol hoạt động chủ yếu bằng cách ức chế enzyme cyclooxygenase (COX) ở hệ thần kinh trung ương và ngoại vi, ngăn chặn tổng hợp prostaglandin – chất gây đau và sốt.
COX-1 và COX-2: Paracetamol ức chế cả hai loại nhưng mạnh hơn ở mô thần kinh.
Tác động lên vùng dưới đồi: Giảm nhiệt độ cơ thể bằng cách tăng thoát nhiệt qua da.
Lưu Ý: Cơ chế chính xác vẫn đang được nghiên cứu, nhưng không ảnh hưởng đến COX ở mô viêm nên không có hiệu quả chống viêm rõ rệt.
Đau nhẹ đến trung bình: Đau đầu, đau cơ, đau răng, đau bụng kinh.
Đau sau phẫu thuật: Kết hợp với thuốc giảm đau opioid.
Sốt do cảm lạnh, cúm, nhiễm trùng.
Sốt sau tiêm chủng ở trẻ em.
Hỗ trợ điều trị thoái hóa khớp: Khi không dung nạp NSAIDs.
Dự phòng sốt: Ở bệnh nhân có nguy cơ co giật do sốt cao.
Giảm đau/Hạ sốt: 500–1000 mg/lần, cách 4–6 giờ. Tối đa 4000 mg/ngày.
Người suy gan, nghiện rượu: Tối đa 2000 mg/ngày.
Liều theo cân nặng: 10–15 mg/kg/lần, cách 4–6 giờ. Tối đa 75 mg/kg/ngày.
Ví dụ: Trẻ 10 kg dùng 100–150 mg/lần.
Lưu Ý:
Không dùng quá 5 ngày cho trẻ em mà không có chỉ định bác sĩ.
Đọc kỹ hướng dẫn trên bao bì để tránh quá liều.
Nhẹ: Buồn nôn, phát ban da.
Hiếm: Giảm bạch cầu, thiếu máu.
Nguyên nhân: Dùng quá 4000 mg/ngày, kết hợp với rượu.
Triệu chứng: Vàng da, đau hạ sườn phải, nôn ói.
Điều trị: N-acetylcysteine (NAC) trong vòng 8–10 giờ sau quá liều.
Người nghiện rượu, suy gan.
Trẻ em dưới 2 tuổi (cần chỉ định bác sĩ).
An toàn: Paracetamol được xem là lựa chọn đầu tay trong thai kỳ.
Liều dùng: Tối đa 3000 mg/ngày, tránh dùng dài ngày.
Không dùng cho trẻ dưới 2 tháng mà không có chỉ định.
Ưu tiên dạng siro hoặc viên đạn để dễ định liều.
Giảm liều nếu có suy gan hoặc thận.
Theo dõi chặt chẽ khi dùng chung với thuốc khác.
Rượu: Tăng nguy cơ tổn thương gan.
Warfarin: Tăng nguy cơ chảy máu khi dùng liều cao Paracetamol.
Thuốc chống động kinh (Carbamazepine): Giảm hiệu quả của Paracetamol.
Khuyến Cáo:
Thông báo với bác sĩ tất cả thuốc đang dùng.
Tránh tự ý kết hợp Paracetamol với các thuốc giảm đau khác.
| Yếu Tố | Paracetamol | NSAIDs (Ibuprofen) |
|---|---|---|
| Giảm đau | Hiệu quả với đau nhẹ | Tốt hơn cho đau do viêm |
| Hạ sốt | Hiệu quả | Hiệu quả |
| Chống viêm | Không | Có |
| Tác dụng phụ | Ít ảnh hưởng dạ dày | Gây loét dạ dày, tăng huyết áp |
| Giá thành | Thấp | Trung bình đến cao |
Lưu Ý: Chọn Paracetamol khi cần giảm đau không do viêm hoặc ở bệnh nhân có vấn đề dạ dày.
Q: Paracetamol có dùng được cho trẻ sơ sinh?
A: Chỉ dùng khi có chỉ định bác sĩ. Trẻ dưới 2 tháng cần được thăm khám kỹ.
Q: Uống Paracetamol với rượu có sao không?
A: Tuyệt đối tránh! Rượu làm tăng độc tính lên gan, gây suy gan cấp.
Q: Quên uống Paracetamol phải làm sao?
A: Uống ngay khi nhớ ra, nhưng nếu gần liều kế tiếp, bỏ qua liều đã quên.
Q: Paracetamol có trị được đau họng?
A: Có, nhưng chỉ giảm triệu chứng. Nếu đau họng kéo dài, cần khám để loại trừ nhiễm khuẩn.
Paracetamol là thuốc giảm đau, hạ sốt an toàn và hiệu quả khi sử dụng đúng liều. Tuy nhiên, nguy cơ ngộ độc gan là mối quan tâm hàng đầu. Người dùng cần tuân thủ hướng dẫn, tránh tự ý kết hợp thuốc và tham vấn bác sĩ khi dùng cho đối tượng đặc biệt. Hiểu rõ về Paracetamol giúp tối ưu hóa lợi ích và giảm thiểu rủi ro trong điều trị.
Lưu ý: Paracetamol, công dụng Paracetamol, liều dùng Paracetamol, tác dụng phụ Paracetamol, Paracetamol và trẻ em, quá liều Paracetamol.
