Hộp 2 vỉ x 20 viên
Hộp 1 lọ x 5mlPrednisolone – Corticosteroid Chống Viêm Mạnh Và Những Điều Cần Biết
Giới Thiệu về Prednisolone
Prednisolone là một corticosteroid tổng hợp có tác dụng chống viêm, ức chế miễn dịch và chống dị ứng mạnh. Được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý như hen suyễn, viêm khớp, lupus, và dị ứng nghiêm trọng, Prednisolone mang lại hiệu quả nhanh nhưng cũng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ nếu dùng không đúng cách. Bài viết này cung cấp thông tin toàn diện về cơ chế hoạt động, công dụng, liều dùng, tác dụng phụ, và những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc.
Prednisolone Là Gì?
Prednisolone là dẫn xuất của cortisol (hormone tự nhiên do tuyến thượng thận sản xuất), thuộc nhóm glucocorticoid. Nó có tác dụng gấp 4-5 lần cortisol và thường được chỉ định trong các trường hợp cần ức chế phản ứng viêm hoặc miễn dịch quá mức.
Đặc Điểm Hóa Học
Công thức phân tử: C₂₁H₂₈O₅.
Dạng bào chế: Viên nén (5mg, 20mg), siro, dung dịch tiêm, thuốc nhỏ mắt.
Phân loại: Thuốc kê đơn, nhóm ATC: H02AB06.
Cơ Chế Hoạt Động
Ức chế tổng hợp chất trung gian gây viêm: Giảm sản xuất prostaglandin, leukotriene thông qua ức chế enzyme phospholipase A2.
Giảm hoạt động tế bào miễn dịch: Ức chế cytokine (TNF-α, IL-1, IL-6) và hạn chế di chuyển bạch cầu đến ổ viêm.
Chỉ Định Điều Trị
Bệnh Lý Viêm Và Tự Miễn
Viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống: Giảm đau, sưng khớp.
Hen suyễn nặng, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD): Cắt cơn khó thở cấp.
Viêm da cơ địa, vảy nến: Kiểm soát triệu chứng ngứa, đỏ da.
Dị Ứng Nghiêm Trọng
Sốc phản vệ: Phối hợp với epinephrine để giảm phù nề đường thở.
Viêm mũi dị ứng nặng: Khi thuốc kháng histamine không đáp ứng.
Ứng Dụng Khác
Ức chế thải ghép: Trong cấy ghép nội tạng.
Điều trị ung thư máu: Kết hợp với hóa trị liệu.
Liều Dùng Và Cách Sử Dụng
Liều Khuyến Cáo
Người lớn:
Viêm khớp: 5-60mg/ngày, tùy mức độ.
Hen suyễn cấp: 40-60mg/ngày × 5-7 ngày.
Trẻ em: 0.14-2mg/kg/ngày, chia 1-4 lần.
Nguyên Tắc Dùng Thuốc
Uống vào buổi sáng (7-8h) để mô phỏng nhịp sinh học cortisol tự nhiên.
Không ngừng thuốc đột ngột: Giảm liều từ từ để tránh suy thượng thận cấp.
Dùng cùng thức ăn: Giảm kích ứng dạ dày.
Đối Tượng Cần Điều Chỉnh Liều
Suy gan/thận: Theo dõi chức năng gan thận định kỳ.
Người cao tuổi: Bắt đầu với liều thấp, tránh loãng xương.
Tác Dụng Phụ Thường Gặp
Ngắn Hạn
Tăng đường huyết, giữ nước (phù mặt, tăng cân).
Mất ngủ, kích động, rối loạn tiêu hóa.
Dài Hạn
Loãng xương, teo cơ, đục thủy tinh thể.
Ức chế tuyến thượng thận, tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Chống Chỉ Định
Nhiễm nấm toàn thân, lao tiến triển.
Loét dạ dày tá tràng, tăng nhãn áp.
Dị ứng với corticosteroid.
Tương Tác Thuốc Nguy Hiểm
Thuốc Làm Tăng Độc Tính
NSAID (ibuprofen, aspirin): Tăng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa.
Lợi tiểu: Tăng thải kali, gây hạ kali máu.
Thuốc Giảm Hiệu Quả
Rifampicin, Phenytoin: Tăng chuyển hóa Prednisolone, giảm tác dụng.
Thuốc tránh thai: Có thể tăng nồng độ Prednisolone.
So Sánh Prednisolone Với Các Corticosteroid Khác
| Thuốc | Thời Gian Tác Động | Hoạt Lực | Ưu Điểm | Nhược Điểm |
|---|---|---|---|---|
| Prednisolone | Trung bình (18-36h) | 4-5 lần cortisol | Dễ điều chỉnh liều | Nhiều tác dụng phụ |
| Dexamethasone | Dài (36-72h) | 25-30 lần cortisol | Hiệu quả trong phù não | Tăng nguy cơ loãng xương |
| Hydrocortisone | Ngắn (8-12h) | 1 lần cortisol | An toàn cho trẻ em | Hiệu quả thấp với bệnh nặng |
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
Prednisolone Có Gây Nghiện Không?
Không, nhưng ngừng đột ngột gây suy thượng thận. Cần giảm liều từ từ theo chỉ định.
Dùng Prednisolone Bao Lâu Thì Có Hiệu Quả?
Tùy bệnh lý: Hen suyễn cấp cải thiện sau 1-2 giờ, viêm khớp sau vài ngày.
Có Nên Bổ Sung Canxi Khi Dùng Thuốc?
Có. Kết hợp canxi, vitamin D để giảm nguy cơ loãng xương.
Prednisolone Có Dùng Được Cho Phụ Nữ Mang Thai?
Chỉ dùng khi lợi ích vượt trội nguy cơ (nhóm C theo FDA).
Kết Luận
Prednisolone là thuốc hiệu quả cao trong kiểm soát viêm và dị ứng, nhưng việc sử dụng cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ. Để hạn chế tác dụng phụ, người bệnh nên dùng đúng liều, kết hợp chế độ dinh dưỡng giàu canxi, và tái khám định kỳ.
Lưu ý:
Prednisolone, công dụng Prednisolone, tác dụng phụ Prednisolone.
liều dùng Prednisolone, so sánh Prednisolone và Dexamethasone, lưu ý khi dùng Prednisolone.
Xem thêm: Gợi ý bài viết về Dexamethasone, cách giảm tác dụng phụ corticosteroid, hoặc chế độ ăn cho người dùng Prednisolone.
Bài viết tích hợp thông tin khoa học và hướng dẫn thực tế, phù hợp cho bệnh nhân, dược sĩ, và người quan tâm đến sức khỏe.
