“Voriconazole: Thuốc Kháng Nấm Mạnh Với Cơ Chế Độc Đáo Và Những Lưu Ý Quan Trọng”
Voriconazole là thuốc kháng nấm phổ rộng, điều trị nhiễm nấm nghiêm trọng như Aspergillus, Candida. Tìm hiểu công dụng, liều dùng, tác dụng phụ và cách dùng an toàn!
Voriconazole là thuốc kháng nấm thuộc nhóm triazole, được FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) phê duyệt năm 2002. Đây là một trong những thuốc đầu tay điều trị các nhiễm nấm xâm lấn, đặc biệt ở bệnh nhân suy giảm miễn dịch (HIV/AIDS, ung thư, ghép tạng). Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Voriconazole giúp giảm tỷ lệ tử vong do nhiễm nấm Aspergillus từ 60% xuống còn 20-30%.
Hoạt chất: Voriconazole (C₁₆H₁₄F₃N₅O).
Dạng bào chế: Viên nén, bột pha tiêm tĩnh mạch, dung dịch uống.
Cơ chế: Ức chế enzyme lanosterol 14α-demethylase (CYP51), ngăn tổng hợp ergosterol – thành phần thiết yếu của màng tế bào nấm.
Nhiễm nấm phổi xâm lấn, viêm xoang do Aspergillus.
Hiệu quả: Tỷ lệ đáp ứng lâm sàng 48-58% (theo nghiên cứu đăng trên Clinical Infectious Diseases).
Nhiễm trùng máu, viêm nội tâm mạc, nhiễm nấm Candida kháng Fluconazole.
Fusariosis, Scedosporiosis, Penicilliosis.
Giảm 70% nguy cơ nhiễm nấm sau ghép tế bào gốc (theo NIH).
Liều tải: 6 mg/kg mỗi 12 giờ (2 liều đầu).
Liều duy trì: 4 mg/kg mỗi 12 giờ (tiêm tĩnh mạch) hoặc 200 mg uống mỗi 12 giờ.
Suy gan: Giảm 50% liều nếu ALT/AST > 5 lần ngưỡng.
Suy thận (ClCr < 50 ml/phút): Tránh dùng dạng tiêm do chứa cyclodextrin.
Trẻ em (2-12 tuổi): 9 mg/kg mỗi 12 giờ (tiêm), 8 mg/kg mỗi 12 giờ (uống).
Uống 1 giờ trước hoặc 2 giờ sau ăn để tăng hấp thu.
Thường gặp (10-30%):
Rối loạn thị giác (nhìn mờ, ảo giác).
Buồn nôn, phát ban da.
Tăng men gan (ALT, AST).
Hiếm gặp (<1%):
Loạn nhịp tim (kéo dài QT).
Suy thận cấp, phản ứng da nghiêm trọng (hội chứng Stevens-Johnson).
Thuốc chuyển hóa qua CYP450:
Tăng độc tính: Cyclosporine, Tacrolimus (giảm 50% liều).
Giảm hiệu quả: Phenytoin, Rifampin.
Thuốc kéo dài QT: Erythromycin, Quinidine (tránh dùng chung).
Dị ứng với azole.
Dùng cùng Cisapride, Pimozide (nguy cơ loạn nhịp tim).
Phụ nữ mang thai (nhóm D theo FDA).
Q: Voriconazole giá bao nhiêu?
A: Khoảng 150.000 – 300.000 VNĐ/viên 200mg (tùy nhà sản xuất).
Q: Dùng Voriconazole bao lâu thì có tác dụng?
A: Cải thiện triệu chứng sau 7-14 ngày, nhưng cần dùng đủ liệu trình 6-12 tuần.
Q: Có thể dùng chung với thuốc tránh thai không?
A: Voriconazole làm giảm hiệu quả thuốc tránh thai. Cần dùng biện pháp tránh thai khác.
Voriconazole là thuốc kháng nấm mạnh, nhưng đòi hỏi theo dõi chặt chẽ để tránh tác dụng phụ. Luôn dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt ở bệnh nhân suy gan/thận hoặc đang dùng nhiều thuốc khác.
Lưu ý: Voriconazole, thuốc kháng nấm, Aspergillosis, Candida, tác dụng phụ Voriconazole.
Hashtag: #Voriconazole #ThuốcKhángNấm #SứcKhỏeHôHấp
Thông tin tham khảo từ FDA, WHO và Tạp chí Clinical Infectious Diseases.
