Bác sĩ Trần Thị Liên 26 Tháng mười, 2018

Nhiều nhà thuốc, siêu thị, và nhất là trên mạng đang có bán “thuốc giải rượu” với những lời quảng cáo “giải độc gan, bảo vệ gan”…. Vậy, thực chất những loại “thuốc” này là gì, tác dụng ra sao?

“Độ rượu” là gì?

Rượu bia hay tất cả các thức uống có cồn nói chung được đánh giá “độ rượu” dựa vào nồng độ ethanol (tính theo đơn vị gram) có trong 100ml thức uống đó. Ví dụ: rượu 40 độ nghĩa là có 40gr ethanol trong 100ml rượu.

Xem thêm

Rượu được chuyển hóa như thế nào?

Sau khi được uống vào, rượu được hấp thu nhanh vào đường tiêu hoá, 20% ở dạ dày, gần 80% xuống ruột non và đi vào máu. Một lượng nhỏ rượu được bài tiết qua mồ hôi, hơi thở, nước tiểu.

Chuyển hóa rượu xảy ra chủ yếu ở gan. Dưới tác dụng của enzym ADH, ethanol chuyển thành acetaldehyde, đây chính là chất gây độc cho cơ thể.

Sau đó, dưới tác dụng của các enzym, quá trình oxy hoá giúp acetaldehyde biến thành acid acetic. Acid acetic phân huỷ thành CO2 và năng lượng.

Tốc độ chuyển hoá của gan khoảng 1g ethanol/10kg cân nặng/1 giờ.

Tác hại của rượu bia

Nếu tốc độ và nồng độ rượu uống vào vượt quá khả năng chuyển hoá của gan, gan sản xuất không kịp enzym để chuyển hoá acetaldehyde, lúc đó chất này ứ đọng trong cơ thể, gây ra những tác hại cho sức khỏe: ảnh hưởng lên não với biểu hiện “say rượu”, rối loạn tâm thần, hành vi; nhiễm độc các cơ quan, đặc biệt là từ từ làm tổn thương gan từ gan nhiễm mỡ, xơ gan, thậm chí ung thư gan.

“Thuốc giải rượu” thực chất là gì?

Hiện nay trên thị trường có nhiều thuốc được giới thiệu là “thuốc giải rượu”. Thực chất đây là thực phẩm chức năng, chứa các thành phần như vitamin B1, B6, B12, acid glutanic… Những chất này được cho là góp phần tham gia quá trình chuyển hoá rượu.

Tuy nhiên, cho đến nay chưa có bằng chứng nào chứng minh những “thuốc” này có khả năng bảo vệ hoặc phục hồi tổn thương các cơ quan do rượu, hoặc làm mất trạng thái say xỉn.

Như vậy, tác hại của rượu bia không phụ thuộc vào loại đồ uống, mà phụ thuộc vào lượng cồn uống vào và tốc độ uống.

Ngưỡng cho phép là tối đa 1 đơn vị alcohol/ngày đối với nữ giới và nam giới trên 65 tuổi. Tối đa 2 đơn vị alcohol/ngày với nam giới nhỏ hơn 65 tuổi. (1 đơn vị tương đương 10g ethanol, ví dụ 250 ml bia 4 độ cồn, 76 ml rượu nhẹ 13 độ cồn, hoặc 25ml rượu mạnh 40 độ).

Càng uống nhiều thì càng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, và không có “thần dược” nào giúp uống rượu mà không say.

Vì vậy, để bảo vệ sức khoẻ, tốt nhất chúng ta không dùng rượu bia; còn nếu dùng thì phải có kiểm soát và uống trong giới hạn cho phép.

BS LÊ THỊ CẨM THƠ (Bệnh viện Nhân dân 115)