Hiện nay trầm cảm sau sinh xuất hiện ở khoảng 10 – 20% phụ nữ sau khi sinh nở và có xu hướng tăng.Nếu không được phát hiện và có phương pháp điều trị tâm lý đúng cách thì chứng trầm cảm sau sinh có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc và nguy hiểm đến tính mạng của cả mẹ và con.Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân trầm cảm sau sinh qua bài viết dưới đây nhé!

Trầm cảm sau sinh là gì?

Trầm cảm sau sinh là tình trạng liên quan đến suy nghĩ và cảm giác mệt mỏi, buồn chán, lo lắng, tuyệt vọng xuất hiện sau sinh. Trầm cảm sau sinh có thể nhẹ, vừa hoặc nặng, có thể thoáng qua hoặc kéo dài. Bệnh có thể được phát hiện sớm, được điều trị và trong một số trường hợp có thể dự phòng.

Nguyên nhân trầm cảm sau sinh

Các nhà khoa học đã xác định được rất nhiều nguyên nhân dẫn đến trầm cảm sau sinh, song thực tế có nhiều trường hợp không tìm ra nguyên nhân cụ thể. Song theo các chuyên gia, nguyên nhân chủ yếu gây trầm cảm sau sinh là sự sụt giảm, không ổn định của hormone sau khi sinh sản.

5 nguyên nhân phổ biến nhất gây trầm  cảm sau sinh :

  • Thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể: Trong những giờ đầu sau sinh, nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể giảm mạnh đột ngột, từ đó có thể kéo theo trạng thái trầm cảm. Điều này tương tự như việc căng thẳng và thay đổi tâm trạng do nồng độ hormone thay đổi nhẹ trước mỗi chu kỳ kinh nguyệt.
  • Do có sự thay đổi về thể tích máu, hệ miễn dịch, huyết áp và sự chuyển hóa trong cơ thể;
  • Mất ngủ hoặc thiếu ngủ:người mẹ thường phải thức đêm, chỉ có những giấc ngủ ngắn theo lịch sinh hoạt của đứa trẻ. Chưa kể phải lo lắng khi trẻ ốm sốt, khó chịu và thức trông trẻ cả ngày nên người mẹ thường bị mất ngủ kéo dài.
  • Tâm lý: người mẹ có tâm lý dễ bị tác động, thường xuyên xảy ra lo lắng hoặc có tiền sử trầm cảm . Ngoài ra, hội chứng tiền kinh nguyệt hay những bất thường về em bé trước khi sinh cũng có thể là một trong những yếu tố nguy cơ làm bệnh lý này xuất hiện.
  • Do mâu thuẫn gia đình, các vấn đề tài chính hoặc không có sự giúp đỡ của người thân;

Dấu hiệu trầm cảm sau sinh

Xem thêm

Bệnh trầm cảm sau sinh thường không được phát hiện cho đến khi người bệnh có những hành động dại dột, làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân. 

Người mẹ bị trầm cảm sau sinh có nhiều bất thường hành vi như:

  • Suy nhược cơ thể:Trầm cảm sau sinh có thể khiến người phụ nữ cảm thấy ám ảnh, lo lắng về một vấn đề nào đó. Một vài người mẹ sẽ luôn luôn trong tình trạng lo lắng mình không phải là một người mẹ tốt mặc dù con không bị ốm, sinh non hay gặp bất kỳ vấn đề nào về sức khỏe.
  • Rối loạn giấc ngủ như: mất ngủ, ngủ ngày, ngủ quá nhiều, thức đêm, thường xuyên gặp ác mộng.
  • Cảm giác nhanh mệt mỏi, kiệt sức ngay cả với hoạt động thường ngày khiến họ không muốn thực hiện bất cứ hành động nào.
  • Không quan tâm đến bản thân, thấy không còn các sở thích như ngày xưa.
  • Đau đớn về cả thể chất và tinh thần, nhức đầu, đau dạ dày, đau cơ, mệt mỏi.
  • Ăn quá ít, không muốn ăn, có trường hợp lại ăn rất nhiều
  • Cảm giác bị ám ảnh::Những bà mẹ bị trầm cảm sau sinh con thường hay bị ám ảnh về một việc, một người hay một hành động cụ thể nào đó. Những nỗi ám ảnh có thể đi kèm với cảm giác tội lỗi mà không có nguyên do. 
  • Xuất hiện ý nghĩ tự sát.
  • Xuất hiện suy nghĩ muốn làm tổn thương đứa bé.

Những đối tượng dễ mắc trầm cảm sau sinh

  • Người có tiền sử bị bệnh trầm cảm sau sinh, nguy cơ lập lại 50%. Tiền sử trầm cảm ngoài thai kỳ, nguy cơ trầm cảm sau sinh 25%. Ngưng dùng thuốc chống trầm cảm lúc mang thai, 68% rơi vào trạng thái trầm cảm, nếu tiếp tục dùng thuốc thì 25% bị trầm cảm.
  • Đang trong độ tuổi < 18.
  • Trải qua những sự kiện gây căng thẳng trong thời gian trước: bệnh tật, hiếm muộn, thất nghiệp.
  • Thiếu sự giúp đỡ, đồng cảm chia sẻ của người thân, đặc biệt là người chồng
  • Mâu thuẫn vợ chồng, mâu thuẫn với mẹ chồng.
  • Thai kỳ không mong muốn
  • Biến chứng thai kỳ: thai chết lưusảy thai.
  • Trầm cảm dễ xuất hiện ở người con so, tuy nhiên vẫn có thể xảy ra ở con rạ.

Điều trị trần cảm sau sinh

Bệnh trầm cảm sau sinh con nếu ở giai đoạn tạm thời thì sự giúp đỡ của gia đình chính là cách để người mẹ nhanh chóng phục hồi. Ngoài ra, cũng nên chắc chắn là bà mẹ bị trầm cảm sau sinh được bác sĩ điều trị, tuy nhiên, nếu đơn thuốc không phù hợp thì cần phải thay đổi đơn thuốc để nâng cao hiệu quả điều trị.

  • Tham vấn tâm lý:sử dụng liệu pháp hành vi nhận thức, giúp người bệnh nhận ra và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực và hành vi của mình một cách dần dần
  • Điều trị bằng thuốc chống trầm cảm theo chỉ định của bác sĩ

Hy vọng bài viết đã xung cấp cho bạn các kiến thức về trầm cảm sau sinh. Đây không phải bệnh lý mới nhưng mới chỉ thực sự được quan tâm trong thời gian gần đây. Nếu có bất kỳ những dấu hiệu bất thường nào, phụ nữ sau sinh cũng nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế để được thăm khám và can thiệp kịp thời nhé!

Dược sĩ Nguyễn Thanh Loan tốt nghiệp Khoa Dược tại trường Cao đẳng y dược Pasteur. Hiện đang là quản lí nội dung tại Nhà thuốc Bạch Mai.

More Posts