Chấn thương phần mềm: Nguyên nhân và cách điều trị

Bong gân

Bong gân là tình trạng dây chằng bị kéo căng hoặc rách. Thông thường, dải mô liên kết này có vai trò nối phần cuối của xương này với xương khác đồng thời ổn định và nâng đỡ các khớp trên cơ thể nhằm phục vụ cho việc di chuyển và hoạt động dễ dàng.

Những vị trí trên cơ thể thường dễ gặp phải tình trạng bong gân bao gồm:

• Bong gân mắt cá chân hay bong gân cổ chân: Tình trạng này xảy ra khi bàn chân được đặt ở tư thế quay vào trong làm cho dây chằng mắt cá ngoài bị kéo căng quá mức. Đây là chấn thương thường gặp trong bóng đá, bóng rổ và các môn thể thao cần sự hoạt động nhiều của chân.
• Bong gân đầu gối: Tình trạng này thường xảy ra do thực hiện động tác vặn mình đột ngột.
• Bong gân cổ tay: Tình trạng này thường xảy ra khi bị ngã ở tư thế bàn tay dang rộng.

Viêm gân

Viêm gân là tình trạng gân hoặc bao gân bị viêm hoặc kích ứng do căng thẳng. Triệu chứng dễ nhận biết là cảm giác sưng đau trong quá trình vận động. Loại chấn thương phần mềm này thường xảy ra phổ biến ở các vận động viên bơi lội, quần vợt, bóng chày, chạy bộ…

Bầm tím

Vết bầm tím là một dạng tụ máu của mô, xuất hiện khi mao mạch bị tổn thương dẫn đến chảy máu cục bộ, thoát mạch vào các mô kẽ xung quanh. Hầu hết những vết này không nằm sâu dưới da, nên có thể dễ dàng quan sát thấy sự biến đổi về màu sắc.

Căng cơ

Đây là một dạng chấn thương phần mềm cấp tính xảy ra khi cơ, gân hoặc cả hai bị căng quá mức, dẫn đến hiện tượng rách một phần hoặc toàn bộ. Các triệu chứng căng cơ thường gặp bao gồm: đau nhức, co thắt, yếu cơ, sưng, viêm và chuột rút.

Chấn thương phần mềm có nguy hiểm không?

Các chấn thương phần mềm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể dẫn đến rất nhiều biến chứng nguy hiểm: (3)

• Chảy máu.
• Tổn thương mạch máu.
• Tổn thương thần kinh.
• Cứng khớp.
• Hội chứng chèn ép khoang do vết sưng tấy gây áp lực lên các mạch máu lân cận, lưu lượng máu đến vùng tổn thương giảm hoặc tắc nghẽn, tình trạng nghiêm trọng có thể phải cắt bỏ chi.

Xử lí khi bị chấn thương phần mềm

Dị ứng sữa: Dấu hiệu nhận biết và cách xử trí kịp thời

Dị ứng sữa là phản ứng không điển hình của hệ thống miễn dịch đối với sữa và các sản phẩm...

Xem thêm...

Điều trị ban đầu (sơ cứu)

• Sốc xuất huyết cần được điều trị ngay lập tức.
• Tổn thương động mạch cần được phẫu thuật trừ khi chỉ ảnh hưởng đến các động mạch nhỏ, tuần hoàn bàng hệ vẫn hoạt động tốt.
• Các dây thần kinh bị đứt lìa cần được phẫu thuật sửa chữa.
• Rối loạn thần kinh và rối loạn tiêu chảy ban đầu cần được quan sát, thực hiện các biện pháp hỗ trợ và vật lý trị liệu.
• Nghi ngờ gãy xương hoặc trật khớp cần thực hiện băng vô trùng, dự phòng uốn ván, dùng thuốc kháng sinh, phẫu thuật và khử trùng.
• Hầu hết các chấn thương từ trung bình đến nặng cần được cố định bằng nẹp để giảm đau và ngăn ngừa tổn thương thêm. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể sẽ chỉ định người bệnh dùng Opioid.

Phương pháp RICE

• R (Rest): Khi bị chấn thương phần mềm, người bệnh cần nghỉ ngơi để ngăn ngừa tình trạng tổn thương thêm và tăng tốc độ chữa lành.
• I (Ice): Chườm đá có thể giảm thiểu triệu chứng sưng đau khó chịu. Người bệnh có thể bỏ đá lạnh vào túi nhựa hoặc khăn và chườm trong vòng 1 – 2 ngày sau chấn thương, mỗi lần từ 15 – 20 phút.
• C (Compression): Người bệnh nên băng vùng chấn thương bằng nẹp để giảm thiểu sưng tấy, đau nhức.
• E (Elevating): Người bệnh nên kê vùng bị thương lên cao trong 2 ngày đầu tiên để hạn chế phù nề và sưng tây.

Lưu ý:

• Không sử dụng dầu nóng,Massage: Dầu nóng sẽ làm tăng lưu lượng máu chảy về vết thương, từ đó các triệu chứng sưng tấy, chảy máu, đau nhức càng trở nên nghiêm trọng hơn.
• Không Bôi cồn, rượu: Cồn và rượu sẽ khiến hiện tượng phù nề trở nên trầm trọng hơn, thậm chí còn làm cho vết thương lan rộng, tăng nguy cơ nhiễm trùng và làm chậm quá trình phục hồi.

• Không sử dụng các phương pháp xử lý chưa được kiểm chứng theo kinh nghiệm dân gian, không thoa cồn, rượu sẽ tăng biểu hiện phù nề, đôi khi còn khiến các tổn thương lan rộng, tăng nguy cơ nhiễm trùng và khả năng hồi phục lâu.

Chấn thương phần mềm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và hiệu suất làm việc.Các phương pháp nêu trên chỉ mang tính xử lý tạm thời nhằm hạn chế các chấn thương phần mềm tiến triển nặng hơn. Do vậy mà sau khi đã thực hiện các nguyên tắc nói trên, tốt nhất thì bạn nên đến gặp bác sĩ tại những cơ sở chất lượng được được thăm khám và kiểm tra kỹ hơn. Việc xử lý và can thiệp các chấn thương đúng cách trong thời gian sớm sẽ giảm các triệu chứng, làm cho tổn thương nhanh chóng hồi phục.