Dùng thuốc đúng cách là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh rủi ro cho sức khỏe. Dưới đây là các nguyên tắc cơ bản khi sử dụng thuốc.

1. Tuân thủ chỉ định của bác sĩ/dược sĩ

– Dùng thuốc đúng liều lượng, thời gian (sáng/trưa/tối), và thời điểm (trước/trong/sau ăn) theo hướng dẫn.

– Không tự ý tăng/giảm liều hoặc ngừng thuốc đột ngột, ngay cả khi triệu chứng đã thuyên giảm.

– Với thuốc kê đơn, không chia sẻ đơn thuốc của mình cho người khác hoặc dùng đơn thuốc cũ khi chưa có chỉ định.

2. Đọc kỹ thông tin trên bao bì và tờ hướng dẫn

Xem thêm

– Kiểm tra hạn sử dụng: Không dùng thuốc quá hạn.

– Xác định dạng thuốc (viên nén, viên nang, siro, bột…) và cách dùng (uống, bôi, ngậm, tiêm…).

– Lưu ý các cảnh báo (ví dụ: thuốc gây buồn ngủ, không dùng khi lái xe).

3. Thời điểm uống thuốc

– Uống trước ăn: Thường áp dụng cho thuốc cần hấp thu nhanh (ví dụ: thuốc trị loãng xương).

– Uống sau ăn: Dành cho thuốc gây kích ứng dạ dày (ví dụ: thuốc giảm đau NSAID).

– Uống cách xa bữa ăn: Một số thuốc cần uống khi bụng rỗng (ví dụ: thuốc kháng acid có chứa nhôm).

4. Cách uống thuốc

– Thuốc viên:

  • Uống với nước lọc (tránh dùng trà, cà phê, sữa, nước hoa quả vì có thể gây tương tác).
  • Không nghiền/nhai viên thuốc trừ khi có hướng dẫn (đặc biệt với viên bao tan trong ruột hoặc phóng thích kéo dài).

– Thuốc lỏng (siro):

  • Dùng thìa/ống định lượng đi kèm để đo chính xác liều.
  • Lắc đều chai trước khi uống (nếu có yêu cầu).

– Thuốc dạng bôi/đặt:

  • Vệ sinh vùng da hoặc vị trí cần dùng thuốc trước khi thoa/đặt.

5. Bảo quản thuốc

– Để thuốc ở nơi khô ráo, tránh ánh sáng trực tiếp, nhiệt độ phòng (trừ khi yêu cầu bảo quản lạnh).

– Không để thuốc trong phòng tắm, gần bếp, hoặc tầm tay trẻ em.

– Không chuyển thuốc sang hộp khác nếu không có nhãn ghi rõ tên và hạn sử dụng.

6. Tránh tương tác thuốc

– Thông báo cho bác sĩ/dược sĩ nếu bạn đang dùng thuốc khác, thực phẩm chức năng, hoặc thảo dược.

– Một số thuốc kỵ với rượu, caffeine, hoặc thực phẩm như bưởi/chanh…

7. Theo dõi phản ứng của cơ thể

– Ghi nhận các tác dụng phụ (phát ban, buồn nôn, chóng mặt…) và báo ngay cho bác sĩ.

– Nếu quên liều, hãy uống ngay khi nhớ ra, nhưng không uống gấp đôi liều để bù.

8. Lưu ý đặc biệt

– Kháng sinh: Uống đủ liệu trình, ngay cả khi đỡ triệu chứng.

– Thuốc giảm đau/hạ sốt: Không lạm dụng (ví dụ: paracetamol quá liều gây hại gan).

– Thuốc cho trẻ em/phụ nữ mang thai/người già: Cần điều chỉnh liều theo chỉ định chuyên môn.

9. Xử lý thuốc thừa hoặc hết hạn

– Không vứt thuốc vào toilet hoặc thùng rác thông thường.

– Mang thuốc hết hạn đến cơ sở y tế hoặc nhà thuốc để được hướng dẫn tiêu hủy an toàn.

Lời khuyên quan trọng

– Luôn hỏi dược sĩ nếu không rõ cách dùng thuốc.

– Giữ sổ theo dõi thuốc để tránh nhầm lẫn, đặc biệt khi dùng nhiều loại thuốc cùng lúc.

Đảm bảo sức khỏe bằng việc dùng thuốc đúng cách!

Bác sĩ Trần Thị Liên tốt nghiệp khoa Y HỌC DỰ PHÒNG tại trường Đại học y Hà Nội năm 2019. Hiện đang là quản lý nội dung của Nhà thuốc Bạch Mai.

More Posts