Hạ huyết áp tư thế là một trong những rối loạn thường gặp đối với những người bị huyết áp thấp, người cao tuổi, phụ nữ mang thai,… Bệnh thường gây ra tình trạng ngất xỉu, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống.Hãy cùng Nhà thuốc Bạch Mai tìm hiểu về nguyên nhân cũng như cách điều trị hạ huyết áp tư thế đứng qua bài viết dưới đây nhé!

Hạ huyết áp tư thế đứng là gì?

Hạ huyết áp tư thế đứng hay còn gọi là hạ huyết áp tư thế xảy ra khi chuyển từ tư thế nằm sang tư thế đứng. Bình thường tư thế đứng làm tăng nhẹ huyết áp tâm trương và giảm nhẹ huyết áp tâm thu so với tư thế nằm. Hạ huyết áp tư thế được định nghĩa là khi huyết áp tâm thu giảm trên 20mmHg và huyết áp tâm trương giảm trên 10mmHg khi thay đổi từ nằm sang đứng trong vòng 3 phút.

Hạ huyết áp tư thế đứng

Nguyên nhân gây hạ huyết áp tư thế đứng

Nguyên nhân dẫn đến hạ huyết áp tư thế có thể do:

  • Mất nước: Sốt, nôn ói, tiêu chảy cấp, luyện tập quá sức đều là nguyên nhân chính dẫn đến mất nước. Khi có thể trong tình trạng này sẽ rất yếu có thẻ bị chóng mặt mệt mỏi.
  • Vấn đề về tim mạch: Một số bệnh tim mạch có thể khiến bệnh nhân bị huyết áp thấp như: Nhịp tim chậm, các vấn đề về van tim, suy timđau tim,… Đây đều là những điều kiện thuận lợi gây nên tình trạng hạ huyết áp tư thế đứng ngăn chặn tình trạng cơ thế có thể lưu thông đủ lượng máu.
  • Bệnh tiểu đường: Bệnh tiểu đường có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh gửi tín hiệu điều hoà huyết áp.
  • Rối loạn hệ thống thần kinh: Các hội chứng bệnh như Parkinson, Shy – Drager (teo hệ thống), Amyloidosis,… có thể phá vỡ hệ thống quy định huyết áp thông thường của cơ thể người.

Một số điều kiện có thể khiến bệnh xuất hiện thường xuyên hoặc trầm trọng hơn như:

  • Những người cao tuổi (trên 65), đặc biệt là đối tượng có bệnh nền.

  • Môi trường nắng nóng nhiều có thể khiến đổ mồ hôi và gây mất nước.

  • Những người phải nằm quá lâu trên giường bệnh.

  • Phụ nữ trong thời kỳ mang thai hoặc những người thường xuyên uống bia rượu.

Triệu chứng hạ huyết áp tư thế đứng

Xem thêm

Triệu chứng hạ huyết áp tư thế đứng thường xảy ra đột ngột, thoáng qua với triệu chứng chính là chóng mặt hoặc choáng váng khi đứng dậy. Ngoài ra, còn có một số biểu hiện khác kèm theo như:

  • Nhìn mờ.
  • Buồn nôn, nôn.
  • Đau ngực, đau vai hoặc đau cổ.
  • Thường xuyên cảm giác mệt mỏi, thiếu sức lực và khó tập trung.
  • Hồi hộp, nhịp tim đập nhanh .
  • Cảm thấy nóng bức và đổ mồ hôi nhiều.
  • Khó thở

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Hạ huyết áp tư thế không gây nguy hiểm cho người bệnh khi ở mức độ nhẹ và các triệu chứng xảy ra thoáng qua. Tuy nhiên, bạn cần đi gặp bác sĩ khi có một số dấu hiệu dưới đây, đặc biệt là người lớn tuổi:

  • Chóng mặt, choáng váng kéo dài, gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.
  • Xuất hiện các triệu chứng kèm theo như: khó thở, đau ngực, buồn nôn.
  • Ngất xỉu, mất ý thức trong vài giây.

Cách đo huyết áp tư thế đứng

Đo huyết áp tư thế là một nghiệm pháp đơn giản, nhanh chóng để giúp hỗ trợ chẩn đoán chính xác người bệnh có bị hạ huyết áp tư thế đứng hay không.

  • Đo huyết áp cả hai tư thế nằm và đứng để so sánh. Nếu người bệnh không thể đứng, thì có thể do ở tư thế ngồi thẳng.
  • Bắt buộc phải sử dụng cùng một máy đo huyết áp và đo ở cùng một cánh tay.
  • Đo ở các thời điểm: 5 phút sau khi nằm đầu ngang, 1 phút và 3 phút khi người bệnh đứng.
  • So sánh huyết áp đo được ở lúc đứng và nằm.

Điều trị hạ huyết áp tư thế đứng

Các biện pháp không dùng thuốc:

  • Thay đổi tư thế từ từ

  • Tránh nằm lâu

  • Giảm hoặc ngừng hoặc chuyển đổi các thuốc hạ huyết áp

  • Có thể tăng lượng muối trong khẩu phần ăn

  • Đeo tất áp lực nếu bị suy tĩnh mạch ngoại biên

Các thuốc điều trị

  • Fludrocortison: là một loại corticoid có tác dụng giữ muối, giữ nước, tăng thể tích tuần hoàn. Nó có thể làm tăng huyết áp tuy nhiên cũng có thể gây phù hoặc suy tim sung huyết

  • Midodrine: thuộc nhóm đồng vận thụ thể alpha giao cảm, làm co mạch dẫn tới làm tăng huyết áp. Không dùng thuốc trong trường hợp suy tim nặng, suy thận cấp, nhiễm độc giáp, u tủy thượng thận

  • Dihydroxyphenylserine (DOPS): tiền chất của noradrenalin, tác dụng phụ ít, là thuốc có triển vọng trong điều trị hạ huyết áp tư thế

  • Octreotide: đồng phân của somatostatin, có tác dụng ức chế một số peptid tiêu hóa có tác dụng giãn mạch. Có thể gây buồn nôn, đau bụng

  • Các thuốc khác cần còn cần được nghiên cứu vì chưa có nhiều bằng chứng: Yohimbin, indomethacin, desmopressin, erythropoietin,…

Một số biện pháp nhằm kiểm soát và ngăn ngừa

Đối với những trường hợp hạ huyết áp tư thế thể nhẹ, có thể thực hiện một số bước đơn giản để ngăn ngừa, chẳng hạn như:

  • Tăng cường thêm lượng muối trong chế độ ăn uống
  • Ăn thành nhiều bữa nhỏ
  • Bổ sung vitamin cho cơ thể
  • Cần uống đủ nước, tránh các loại đồ uống có cồn
  • Duy trì tập luyện thể dục thể thao

Thay đổi lối sống sinh hoạt lành mạnh là biến pháp tốt để ngăn chặn nguy cơ bị hạ huyết áp tư thế đứng. trong những trường hợp nặng có thể kết hợp tập thể dục, các bài tập chuyên trị hoặc sử dụng thuộc theo sự kê đơn của bác sĩ.Hãy chia sẻ bài viết này tới những người xung quanh của bạn, đặc biệt là người có dấu hiệu hạ huyết áp tư thế như đã kể trên nhé!

Dược sĩ Nguyễn Thanh LoanKiểm duyệt nội dung - Nhà thuốc Bạch Mai
Điện thoại | Email | Facebook | Youtube | Tiktok | Twitter

Dược sĩ Nguyễn Thanh Loan tốt nghiệp Khoa Dược tại trường Cao đẳng y dược Pasteur. Hiện đang là quản lí nội dung tại Nhà thuốc Bạch Mai.

More Posts