Hoạt chất Amlodipine: Tổng quan chi tiết

Amlodipine là gì?

Amlodipine là một hoạt chất thuộc nhóm chẹn kênh canxi (CCB), được sử dụng chủ yếu để điều trị tăng huyết áp và đau thắt ngực (do bệnh mạch vành). Nó hoạt động bằng cách giãn mạch máu, giúp giảm áp lực lên tim và cải thiện lưu lượng máu.

Cơ chế tác dụng

– Ức chế dòng canxi: Ngăn canxi đi vào tế bào cơ trơn mạch máu và tim → giãn mạch → giảm huyết áp và giảm gánh nặng cho tim.

– Tác dụng chậm, kéo dài: Dùng 1 lần/ngày do thời gian bán hủy dài (~30–50 giờ).

Công dụng chính

1. Điều trị tăng huyết áp:

– Kiểm soát huyết áp cao, ngăn ngừa biến chứng tim mạch (đột quỵ, suy tim).

2. Đau thắt ngực ổn định:

– Giảm tần suất cơn đau ngực do thiếu máu cơ tim.

3. Kết hợp với thuốc khác:

– Thường dùng chung với thuốc lợi tiểu, ức chế men chuyển (ACEI), hoặc chẹn beta để tăng hiệu quả.

Dạng bào chế & Liều dùng

– Dạng phổ biến: Viên nén 5 mg, 10 mg.

– Liều khởi đầu:

– Tăng huyết áp: 5 mg/ngày, tối đa 10 mg/ngày.

– Đau thắt ngực: 5–10 mg/ngày.

– Đối tượng đặc biệt:

– Người suy gan, người cao tuổi: Bắt đầu với 2.5 mg/ngày.

Tác dụng phụ thường gặp

– Nhẹ đến trung bình:

– Phù mắt cá chân/chân (phổ biến nhất).

– Chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn.

– Đỏ bừng mặt, tim đập nhanh.

– Nghiêm trọng (hiếm):

– Hạ huyết áp quá mức → ngất xỉu.

– Phản ứng dị ứng (phát ban, khó thở).

– Suy tim nặng ở người có tiền sử bệnh tim.

Chống chỉ định & Thận trọng

– Không dùng cho người:

– Dị ứng với amlodipine hoặc CCB.

– Hẹp động mạch chủ nặng, sốc tim.

– Thận trọng khi:

– Suy gan nặng, phụ nữ có thai/cho con bú (chỉ dùng nếu lợi ích > nguy cơ).

– Dùng chung với thuốc ức chế CYP3A4 (ví dụ: ketoconazole) hoặc simvastatin (tăng nguy cơ tác dụng phụ).

Lưu ý khi sử dụng

– Không tự ý ngưng thuốc: Ngừng đột ngột có thể làm huyết áp tăng vọt.

– Theo dõi huyết áp định kỳ: Điều chỉnh liều theo hướng dẫn của bác sĩ.

– Tương tác thuốc:

– Tránh dùng chung với grapefruit (bưởi chùm) – làm tăng nồng độ amlodipine trong máu.

Hiểu lầm thường gặp

– “Amlodipine gây nghiện”: Sai – đây là thuốc kê đơn, không gây nghiện nhưng cần dùng đều đặn để kiểm soát bệnh.

– “Chỉ dành cho người già”: Sai – amlodipine được chỉ định cho mọi lứa tuổi (khi có chỉ định y tế).

Kết luận

Amlodipine là thuốc hàng đầu trong kiểm soát tăng huyết áp và đau thắt ngực. Hiệu quả và an toàn khi dùng đúng liều, nhưng cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Phối hợp với lối sống lành mạnh (giảm muối, tập thể dục) để tối ưu kết quả điều trị. Tác dụng phụ thường nhẹ và giảm dần sau vài tuần sử dụng.