Hộp 5 vỉ x 10 viên
Hộp 1 vỉ x 10 viên nén
Hộp 2 vỉ x 10 viên
Hộp 1 vỉ x 10 viên
Hộp 2 vỉ x 8 viên
Hộp 15 ống x 0,25mlCiprofloxacin: Công Dụng, Liều Dùng Và Lưu Ý Khi Sử Dụng Kháng Sinh
Khám phá hoạt chất Ciprofloxacin – Kháng sinh phổ rộng trong điều trị nhiễm khuẩn đa dạng
Ciprofloxacin là gì?
Cơ chế diệt khuẩn của Ciprofloxacin
Công dụng và chỉ định y tế
Liều lượng chi tiết theo từng bệnh lý
Tác dụng phụ và cảnh báo nguy hiểm
Kháng thuốc và cách phòng tránh
So sánh Ciprofloxacin với các kháng sinh khác
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Kết luận
Ciprofloxacin là kháng sinh thuộc nhóm fluoroquinolone thế hệ thứ hai, được sử dụng rộng rãi để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn Gram âm, Gram dương và một số vi khuẩn kháng thuốc. Thuốc ức chế enzyme cần thiết cho quá trình sao chép DNA của vi khuẩn, từ đó tiêu diệt mầm bệnh hiệu quả.
Nguồn gốc: Được Bayer phát triển năm 1987, FDA phê duyệt năm 1987.
Dạng bào chế: Viên uống 250 mg, 500 mg, 750 mg; dung dịch tiêm truyền; thuốc nhỏ mắt/tai.
Tên biệt dược: Cipro®, Ciloxan®, Ciprobay®.
Ciprofloxacin tác động lên vi khuẩn qua 2 bước:
Ức chế enzyme DNA gyrase (ở vi khuẩn Gram âm) và topoisomerase IV (ở Gram dương):
Ngăn cắt xoắn DNA → ngừng sao chép và sửa chữa DNA vi khuẩn.
Tạo phức hợp bền vững với DNA-enzyme:
Phá vỡ cấu trúc nhiễm sắc thể → vi khuẩn chết.
Nhờ cơ chế này, Ciprofloxacin có phổ kháng khuẩn rộng, hiệu quả với E. coli, Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus (kể cả MRSA nhạy cảm), và một số chủng Mycobacterium.
Viêm bàng quang cấp: 250–500 mg x 2 lần/ngày × 3 ngày.
Viêm thận-bể thận: 500 mg x 2 lần/ngày × 7–14 ngày.
Viêm phổi: 500–750 mg x 2 lần/ngày × 7–14 ngày.
Đợt cấp COPD: Hiệu quả với H. influenzae và Moraxella catarrhalis.
Viêm mô tế bào: 500–750 mg x 2 lần/ngày × 7–14 ngày.
Viêm tủy xương: Phối hợp với kháng sinh khác, dùng 4–8 tuần.
Dự phòng/điều trị: 500 mg x 2 lần/ngày × 60 ngày (theo CDC).
Viêm kết mạc: Nhỏ mắt 1–2 giọt × 2–3 lần/ngày.
| Bệnh lý | Liều người lớn | Thời gian điều trị |
|---|---|---|
| Nhiễm khuẩn tiết niệu | 250–500 mg x 2 lần/ngày | 3–14 ngày |
| Viêm phổi | 500–750 mg x 2 lần/ngày | 7–14 ngày |
| Tiêu chảy do E. coli | 500 mg x 2 lần/ngày | 5–7 ngày |
| Viêm tuyến tiền liệt | 500 mg x 2 lần/ngày | 28 ngày |
Lưu ý:
Người suy thận (GFR <30 mL/phút): Giảm liều 50%.
Trẻ em: Chỉ dùng khi thật cần thiết (nguy cơ ảnh hưởng sụn khớp).
Thường gặp (10–20%): Buồn nôn, tiêu chảy, đau đầu.
Nghiêm trọng (hiếm):
Rối loạn gân: Viêm gân, đứt gân Achilles (0.1–0.4%).
Thần kinh: Co giật, loạn thần.
Tim mạch: Kéo dài khoảng QT → rối loạn nhịp.
Hộp đen (Black box warning):
Tăng nguy cơ viêm gân/đứt gân, thủng võng mạc.
Tổn thương thần kinh ngoại biên không hồi phục.
Chống chỉ định:
Trẻ em <18 tuổi (trừ bệnh than hoặc nhiễm trùng huyết).
Phụ nữ có thai/nuôi con bú.
Đột biến gen mã hóa DNA gyrase/topoisomerase IV.
Lạm dụng kháng sinh, dùng không đủ liệu trình.
Chỉ dùng khi có chỉ định: Tránh tự ý mua thuốc.
Tuân thủ liệu trình: Dùng đủ liều, đủ thời gian.
Phối hợp kháng sinh: Với beta-lactam hoặc aminoglycoside trong nhiễm khuẩn nặng.
| Tiêu chí | Ciprofloxacin | Levofloxacin | Amoxicillin |
|---|---|---|---|
| Nhóm thuốc | Fluoroquinolone | Fluoroquinolone | Penicillin |
| Phổ tác dụng | Gram âm mạnh | Gram âm & dương | Gram dương, kỵ khí |
| Nguy cơ kháng | Cao | Trung bình | Thấp |
| Tác dụng phụ | Đứt gân, thần kinh | Rối loạn glucose | Dị ứng, tiêu chảy |
Q: Ciprofloxacin có trị được viêm họng không?
A: Không. Viêm họng thường do virus hoặc liên cầu khuẩn nhóm A (ưu tiên penicillin).
Q: Uống Ciprofloxacin bị đau gân phải làm sao?
A: Ngừng thuốc ngay, chườm lạnh, và đến bệnh viện.
Q: Có được uống sữa khi dùng Ciprofloxacin?
A: Không. Sữa làm giảm hấp thu thuốc. Uống cách 2–3 giờ.
Q: Ciprofloxacin diệt được COVID-19 không?
A: Không. COVID-19 do virus, kháng sinh không hiệu quả.
Ciprofloxacin là “vũ khí” mạnh trong điều trị nhiễm khuẩn đa dạng, nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu dùng sai cách. Để tránh kháng thuốc và biến chứng, bệnh nhân cần tuân thủ chỉ định bác sĩ, tránh tự ý mua thuốc. Khi xuất hiện triệu chứng đau gân, tê bì chân tay, hãy ngưng thuốc và thăm khám ngay.
Có thể bạn quan tâm: Ciprofloxacin, kháng sinh fluoroquinolone, tác dụng phụ Ciprofloxacin, liều dùng Ciprofloxacin, Ciprofloxacin và viêm đường tiết niệu, cảnh báo đứt gân do Ciprofloxacin, so sánh Ciprofloxacin và Levofloxacin.
Thông tin trong bài viết mang tính tham khảo. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc.
