Hộp 2 vỉ x 14 viên
Hộp 2 vỉ x 14 viên
Hộp 6 vỉ x 10 viên
Hộp 1 lọ x 30 viên nén
Hộp 2 vỉ x 14 viên
Hộp 3 vỉ x 10 viênHydrochlorothiazide: Thuốc Lợi Tiểu Hàng Đầu Trong Điều Trị Tăng Huyết Áp Và Phù Nề
Hydrochlorothiazide (HCTZ) – thuốc lợi tiểu thiazid được dùng phổ biến để kiểm soát tăng huyết áp và phù do suy tim, xơ gan. Tổng hợp cơ chế, liều dùng, tác dụng phụ và lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc.
Hydrochlorothiazide là gì?
Cơ chế hoạt động
Công dụng điều trị
Liều dùng và cách sử dụng
Tác dụng phụ thường gặp
Chống chỉ định và thận trọng
Tương tác thuốc nguy hiểm
Các sản phẩm phổ biến chứa Hydrochlorothiazide
Nghiên cứu mới và ứng dụng tiềm năng
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Hydrochlorothiazide (HCTZ) là thuốc lợi tiểu thuộc nhóm thiazid, được FDA phê duyệt từ năm 1959. Thuốc hoạt động bằng cách ức chế tái hấp thu natri và clorua ở ống lượn xa của thận, giúp tăng đào thải nước và điện giải, từ đó giảm thể tích máu và hạ huyết áp. HCTZ thường được kê đơn đơn độc hoặc phối hợp với thuốc khác (như ACE inhibitor, ARB) để điều trị tăng huyết áp, suy tim, và phù do xơ gan hoặc hội chứng thận hư.
Ức chế kênh Na⁺/Cl⁻: Ngăn cận tái hấp thu natri và clorua ở ống thận, dẫn đến tăng bài tiết nước tiểu.
Giãn mạch máu: Giảm nồng độ ion canxi trong tế bào cơ trơn mạch máu, giúp hạ huyết áp.
Hiệu quả sau 2 giờ: Tác dụng lợi tiểu đạt đỉnh sau 4–6 giờ và kéo dài 6–12 giờ.
Giảm huyết áp tâm thu 10–15 mmHg và huyết áp tâm trương 5–10 mmHg (theo nghiên cứu ALLHAT).
Phối hợp với thuốc khác: Như Lisinopril (Zestoretic) hoặc Losartan (Hyzaar) để tăng hiệu quả.
Suy tim: Giảm phù chi dưới và sung huyết phổi.
Xơ gan: Giảm cổ trướng khi kết hợp với Spironolactone.
Hội chứng thận hư: Hỗ trợ giảm phù toàn thân.
Giảm bài tiết canxi niệu: HCTZ làm tăng tái hấp thu canxi ở ống thận, ngừa sỏi canxi.
Tăng huyết áp:
Khởi đầu: 12.5–25 mg/ngày.
Duy trì: 25–50 mg/ngày (tối đa 100 mg/ngày).
Phù nề: 25–100 mg/ngày, chia 1–2 lần.
Uống vào buổi sáng: Tránh tiểu đêm.
Theo dõi điện giải đồ: Đặc biệt kali, natri và magie.
Đối tượng đặc biệt:
Người cao tuổi: Bắt đầu với liều 12.5 mg/ngày.
Suy thận (GFR <30 mL/phút): Hiệu quả giảm, cân nhắc thuốc thay thế.
| Tác dụng phụ | Tỷ lệ | Cách xử trí |
|---|---|---|
| Hạ kali máu | 10–20% | Bổ sung kali hoặc dùng phối hợp thuốc giữ kali. |
| Tăng acid uric | 5–10% | Theo dõi gout, dùng Allopurinol nếu cần. |
| Chóng mặt, mệt mỏi | 5–15% | Uống đủ nước, tránh đứng lên đột ngột. |
| Tăng đường huyết | 2–5% | Kiểm tra đường huyết định kỳ. |
| Phản ứng da | <1% | Ngừng thuốc nếu phát ban, mày đay. |
Chống chỉ định:
Dị ứng với sulfonamide hoặc thiazid.
Vô niệu, suy thận nặng.
Phụ nữ mang thai (nguy cơ giảm thể tích tuần hoàn thai nhi).
Thận trọng:
Tiền sử gout, tiểu đường, lupus ban đỏ.
Người dùng thuốc chống loạn nhịp (Amiodarone).
Digoxin: Hạ kali máu làm tăng độc tính trên tim (rối loạn nhịp).
NSAID (Ibuprofen): Giảm hiệu quả lợi tiểu, tăng nguy cơ suy thận.
Lithium: Tăng nồng độ lithium trong máu → ngộ độc.
Thuốc hạ huyết áp khác: Tăng nguy cơ tụt huyết áp quá mức.
Đơn thành phần: Hydrodiuril (25–50 mg), Microzide (12.5 mg).
Phối hợp:
Lisinopril + HCTZ: Zestoretic.
Losartan + HCTZ: Hyzaar.
Amlodipine + HCTZ: Moduretic.
COVID-19: Nghiên cứu năm 2023 cho thấy HCTZ có thể giảm nguy cơ nhập viện ở bệnh nhân tăng huyết áp nhiễm SARS-CoV-2.
Ung thư: Thử nghiệm trên chuột chỉ ra HCTZ ức chế tăng sinh tế bào ung thư vú.
Công nghệ bào chế: Viên nén giải phóng kéo dài giúp duy trì nồng độ thuốc ổn định.
Q1: Hydrochlorothiazide có gây hại thận không?
→ Có thể, nếu dùng lâu dài ở người suy thận. Cần theo dõi chức năng thận định kỳ.
Q2: Uống HCTZ lâu có bị nghiện không?
→ Không! HCTZ không gây nghiện, nhưng không tự ý ngừng thuốc để tránh tăng huyết áp đột ngột.
Q3: Làm gì khi quên một liều?
→ Uống ngay khi nhớ ra, nhưng nếu gần đến liều kế tiếp thì bỏ qua. Không uống gấp đôi liều.
Hydrochlorothiazide là thuốc lợi tiểu hiệu quả và kinh tế trong điều trị tăng huyết áp và phù nề. Tuy nhiên, người dùng cần tuân thủ liều lượng, theo dõi điện giải và tái khám định kỳ để phòng ngừa tác dụng phụ. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi kết hợp với thuốc khác hoặc khi có dấu hiệu bất thường như chuột rút, mệt lả!
Có thể bạn quan tâm: Hydrochlorothiazide, thuốc lợi tiểu, điều trị tăng huyết áp, tác dụng phụ HCTZ, liều dùng Hydrochlorothiazide, Zestoretic, hạ kali máu.
