Khám phá St. John’s Wort (cỏ thánh John) – thảo dược nổi tiếng với khả năng hỗ trợ điều trị trầm cảm, cải thiện triệu chứng mãn kinh và chăm sóc da. Bài viết tổng hợp chi tiết về thành phần, công dụng, liều dùng và những lưu ý quan trọng khi sử dụng .
St. John’s Wort (Hypericum perforatum), còn gọi là cỏ thánh John, là cây thảo dược có hoa vàng, nguồn gốc từ châu Âu và được sử dụng trong y học hơn 2.000 năm. Tên gọi của nó bắt nguồn từ việc hoa nở rộ vào ngày lễ Thánh John (24/6). Hiện nay, thảo dược này được ứng dụng rộng rãi để điều trị trầm cảm, lo âu, hỗ trợ sức khỏe tim mạch và làm lành vết thương.
Hypericin và Hyperforin: Hai hợp chất chính có tác dụng chống trầm cảm, kháng viêm và kháng khuẩn. Chúng ức chế tái hấp thu serotonin, dopamine và norepinephrine – chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến điều chỉnh tâm trạng.
Flavonoid (quercetin, rutin): Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do.
Tannin và Tinh Dầu: Hỗ trợ làm lành vết thương, giảm viêm.
St. John’s Wort cân bằng chất dẫn truyền thần kinh, giúp giảm triệu chứng trầm cảm và lo âu. Ngoài ra, nó kích thích sản sinh GABA – chất ức chế hoạt động quá mức của hệ thần kinh, mang lại cảm giác thư giãn.
Nghiên cứu chỉ ra St. John’s Wort hiệu quả với trầm cảm nhẹ đến trung bình, tương đương thuốc chống trầm cảm như SSRIs nhưng ít tác dụng phụ hơn. Liều khuyến cáo là 300–900 mg/ngày, chia 3 lần, dùng liên tục 4–6 tuần.
Khi kết hợp với black cohosh, thảo dược này giúp giảm 50–60% cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm và cải thiện tâm trạng ở phụ nữ mãn kinh.
Dầu hoặc kem bôi chứa St. John’s Wort có tác dụng kháng khuẩn, giảm viêm, hỗ trợ điều trị mụn trứng cá, vết bỏng và vết loét da.
Thảo dược này giúp giảm cholesterol xấu (LDL), cải thiện lưu thông máu và ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
Dạng Viên Nang: 300 mg × 3 lần/ngày, uống trong bữa ăn để tăng hấp thu.
Trà Thảo Dược: Dùng 1–2g hoa khô pha với 200ml nước sôi, ngâm 10 phút, uống 2–3 lần/ngày.
Dầu Bôi Ngoài Da: Thoa trực tiếp lên vết thương sạch 2–3 lần/ngày.
Lưu ý:
Tránh phơi nắng trực tiếp do nguy cơ tăng nhạy cảm với tia UV.
Không tự ý ngừng thuốc đột ngột để tránh hội chứng cai.
Nhẹ: Khô miệng, chóng mặt, rối loạn tiêu hóa.
Nghiêm Trọng: Dị ứng (phát ban, khó thở), tăng nguy cơ xuất huyết khi dùng chung với thuốc chống đông.
Phụ nữ mang thai/cho con bú: Có nguy cơ gây dị tật thai nhi hoặc ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh.
Người dùng thuốc ức chế miễn dịch, chống trầm cảm hoặc tránh thai: St. John’s Wort làm giảm hiệu quả của các thuốc này.
Bệnh nhân rối loạn lưỡng cực: Tăng nguy cơ kích thích hưng cảm.
St. John’s Wort tương tác mạnh với nhiều loại thuốc, bao gồm:
Thuốc tránh thai: Giảm hiệu quả, tăng nguy cơ mang thai ngoài ý muốn.
Warfarin: Tăng nguy cơ chảy máu do giảm nồng độ thuốc trong máu.
Thuốc điều trị HIV (Indinavir): Giảm 57–81% hiệu quả điều trị.
St. John’s Wort là giải pháp tự nhiên hiệu quả cho trầm cảm nhẹ và các vấn đề sức khỏe thần kinh. Tuy nhiên, việc sử dụng cần thận trọng do nguy cơ tương tác thuốc và tác dụng phụ. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng, đặc biệt với người có bệnh nền hoặc đang điều trị bằng thuốc Tây. Kết hợp thảo dược này với chế độ ăn giàu chất xơ và tập thể dục đều đặn để tối ưu hiệu quả.
Tài Liệu Tham Khảo:
Thành phần & cơ chế: .
Liều dùng & công dụng:.
Tương tác & cảnh báo:.