Hộp 1 vỉ x 10 viên
Hộp 3 vỉ x 10 viênStaphylococcus Aureus: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Điều Trị và Cách Phòng Ngừa Hiệu Quả
Tìm hiểu về vi khuẩn Staphylococcus aureus (tụ cầu vàng) – nguyên nhân gây nhiễm trùng da, ngộ độc thực phẩm, viêm phổi. Cách nhận biết, điều trị và phòng ngừa lây nhiễm tối ưu.
Staphylococcus aureus (tụ cầu vàng) là vi khuẩn Gram-dương hình cầu, thuộc họ Staphylococcaceae, có khả năng gây nhiễm trùng từ nhẹ (mụn nhọt) đến đe dọa tính mạng (nhiễm trùng huyết, viêm nội tâm mạc). Với tỷ lệ kháng kháng sinh cao, đặc biệt là MRSA (Methicillin-resistant Staphylococcus aureus), vi khuẩn này là mối quan tâm lớn trong y tế toàn cầu. Bài viết này cung cấp cái nhìn toàn diện về cơ chế gây bệnh, triệu chứng và giải pháp phòng ngừa hiệu quả.
Đặc điểm sinh học
Hình thái: Vi khuẩn hình cầu, xếp thành cụm như chùm nho (staphylo = chùm nho, coccus = hình cầu).
Khả năng sống sót: Tồn tại trên da người (30% dân số mang khuẩn), chịu được nhiệt độ 50°C trong 30 phút, kháng muối (sống trong môi trường 7.5-10% NaCl).
Chủng nguy hiểm:
MRSA: Kháng methicillin, thường lây nhiễm trong bệnh viện (HA-MRSA) và cộng đồng (CA-MRSA).
VRSA: Kháng vancomycin (hiếm gặp nhưng nguy cơ tử vong cao).
Độc tố chính:
Enterotoxin: Gây ngộ độc thực phẩm.
Toxic Shock Syndrome Toxin-1 (TSST-1): Sốc nhiễm độc.
Exfoliative Toxin: Hội chứng da bỏng nước ở trẻ sơ sinh.
Da – Da: Qua vết thương hở, dùng chung dao cạo, khăn tắm.
Từ người mang khuẩn không triệu chứng: 20% người khỏe mạnh mang S. aureus ở mũi.
Tồn tại trên tay nắm cửa, điện thoại, dụng cụ y tế đến 7 ngày.
Thịt, trứng, sữa chưa tiệt trùng, đồ ăn để nguội >2 giờ.
HA-MRSA lây qua catheter, phẫu thuật, máy thở.
Mụn nhọt: Sưng đỏ, chứa mủ, đau nhức.
Viêm mô tế bào: Da nóng, đỏ lan rộng, sốt.
Hội chứng bỏng da (SSSS): Da phồng rộp như bỏng, thường ở trẻ sơ sinh.
Sốt cao >38.5°C, nhịp tim nhanh, lú lẫn, tụt huyết áp.
Buồn nôn, nôn, tiêu chảy sau 2-6 giờ ăn.
Ho đờm vàng/xanh, khó thở, đau ngực, thường gặp ở bệnh nhân HIV hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch.
Nuôi cấy mẫu: Dịch mủ, máu, đờm.
PCR: Phát hiện gen mecA (kháng methicillin).
Kháng sinh đồ: Xác định mức độ nhạy cảm.
Nhiễm trùng da nhẹ: Mupirocin (bôi), Dicloxacillin (uống).
MRSA: Vancomycin (tiêm tĩnh mạch), Linezolid, Daptomycin.
Thời gian điều trị: 7-14 ngày, tùy mức độ.
Lưu ý:
Không tự ý dùng kháng sinh để tránh kháng thuốc.
Phẫu thuật dẫn lưu mủ nếu áp-xe sâu.
Viêm nội tâm mạc: Tổn thương van tim, suy tim.
Viêm tủy xương: Đau xương dữ dội, sốt cao.
Hội chứng sốc nhiễm độc (TSS): Sốt, phát ban, suy đa tạng.
Rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn 20 giây, đặc biệt sau khi chạm vết thương.
Không dùng chung đồ dùng cá nhân (bàn chải, dao cạo).
Che kín bằng băng vô trùng, thay băng hàng ngày.
Dùng dung dịch sát khuẩn Povidone-iodine 10%.
Nấu chín thịt ở 75°C, bảo quản lạnh <5°C.
Tránh để thức ăn đã nấu ở nhiệt độ phòng >2 giờ.
Sàng lọc MRSA cho bệnh nhân nhập viện.
Khử trùng dụng cụ y tế bằng cồn 70° hoặc hydrogen peroxide.
Người suy giảm miễn dịch: HIV, ung thư, tiểu đường.
Vận động viên: Dùng chung dụng cụ thể thao, phòng thay đồ.
Trẻ sơ sinh và người già: Hệ miễn dịch yếu.
Q1: Nhiễm Staphylococcus aureus có lây không?
→ Có! Lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc dùng chung đồ vật.
Q2: MRSA điều trị bao lâu thì khỏi?
→ 7-28 ngày tùy vị trí nhiễm trùng.
Q3: Có vaccine phòng tụ cầu vàng không?
→ Chưa! Cần rửa tay và vệ sinh vết thương để phòng ngừa.
Staphylococcus aureus là vi khuẩn nguy hiểm với khả năng kháng thuốc cao, đòi hỏi nhận biết sớm và điều trị đúng phác đồ. Áp dụng các biện pháp phòng ngừa như vệ sinh tay, xử lý vết thương đúng cách và an toàn thực phẩm là chìa khóa giảm thiểu rủi ro. Khi nghi ngờ nhiễm trùng, hãy thăm khám bác sĩ ngay để tránh biến chứng!
CTA (Call to Action):
Bạn cần tư vấn về xét nghiệm MRSA? Đặt lịch ngay tại [Bệnh viện Bạch Mai] hoặc gọi hotline 1900.888.866 để được hỗ trợ!
Staphylococcus aureus, MRSA, nhiễm trùng tụ cầu vàng, triệu chứng tụ cầu khuẩn, cách điều trị Staphylococcus aureus.
bài viết về “Kháng sinh và hiện tượng kháng thuốc”, “Cách xử lý vết thương nhiễm trùng”.
Dẫn nguồn CDC, WHO về hướng dẫn phòng ngừa.
