Cây lạc tiên rất phổ biến ở nước ta,mang lại nhiều lợi ích chữa bệnh và bồi bổ sức khỏe.Vậy cây lạc tiên có tác dụng gì?Hãy cùng Nhà thuốc Bạch Mai tìm hiểu những công dụng của lạc tiên đối với sức khỏe và cách sử dụng hiệu quả qua bài viết sau đây nhé!

Cây lạc tiên là gì?

Lạc tiên có tên khoa học là Passiflora foetida L. , thuộc họ lạc tiên Passifloraceae. Tuy nhiên, lạc tiên ở Việt Nam được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như nhãn lồng, chùm bao,… thường mọc hoang ở các bãi đất trống, bờ bụi hoặc ven sông.

Lạc tiên là cây dạng thân dây leo bằng tua cuốn có nhiều lông mềm. Lá mọc so le, phiến chia làm 3 thùy, gân lá hình chân vịt, có lông ở hai mặt. Các tua cuống mọc ở kẻ lá cuộn lại giống như lò xo.

Hoa lạc tiên to, đều, mọc riêng lẻ ở kẽ lá, có màu trắng thêm tím nhạt ở gần phần nhụy. Quả có dạng hình tròn, thường ra quả từ tháng 5 đến tháng 7, có màu xanh khi còn non và màu vàng khi chín, chứa các hạt nhỏ có lớp áo hạt ăn được.

Thành phần hóa học

Cây lạc tiên chứa nhiều thành phần hóa học khác nhau, sau đây là một số thành phần chính:

  • Alkaloid.
  • Flavonoid.
  • Saponin.
  • Terpenoid.
  • Flavonol glycoside.

Công dụng của cây lạc tiên trong điều trị bệnh

Hỗ trợ cải thiện giấc ngủ

Trong lạc tiên có chứa hoạt chất alkaloid – có khả năng ức chế cafein, giúp an thần gây ngủ. Dân gian cũng tin rằng ăn lạc tiên vào buổi chiều tối sẽ giúp bạn có giấc ngủ chất lượng hơn.

Ổn định huyết áp

Flavonoid là một nhóm chất có tính chất chống oxy hóa và chống viêm. Các chất này có khả năng làm giãn mạch máu và cải thiện chức năng mạch máu, từ đó làm giảm áp lực trong hệ tuần hoàn và hỗ trợ ổn định huyết áp.

Giảm ảnh hưởng của thời kỳ mãn kinh

Lạc tiên giúp làm giảm đáng kể các triệu chứng mãn kinh, bao gồm đau đầu, trầm cảm, mất ngủ và tức giận. Tác dụng này thường xuất hiện sau 3 – 6 tuần sử dụng sản phẩm có chứa các hoạt chất chiết xuất từ lạc tiên.

Giảm các cơn đau tử cung

Cây lạc tiên chứa một số hoạt chất như flavonoid và alkaloid có khả năng tương tác với các thụ thể trên cơ trơn, gây ra hiệu ứng giãn cơ

Hỗ trợ điều trị tiểu đường

Cây lạc tiên có chứa các hoạt chất có khả năng hỗ trợ điều trị tiểu đường, bao gồm khả năng hỗ trợ tăng cường độ nhạy của insulin. Các chất chống oxy hóa và flavonoid có thể có tác dụng làm giảm stress oxy hóa, giảm viêm và giúp cải thiện chức năng insulin.

Cách sử dụng và liều dùng của cây lạc tiên chữa mất ngủ

Bài thuốc 1: Dùng lạc tiên trị ngủ không yên giấc

  • Bạn thu hái cây trên mặt đất, bỏ rễ, rửa sạch, phơi khô và cắt khúc 3 – 5cm.
  • Sắc từ 8 – 16g lạc tiên khô và thưởng thức.

Bài thuốc 2: Bài thuốc lạc tiên làm dịu thần kinh, an thần

Căng thẳng thần kinh là phản ứng của cơ thể khi chịu nhiều áp lực. Nhiều nghiên cứu cho thấy căng thẳng thần kinh là một trong những nguyên nhân gây mất ngủ. Vì vậy, dùng lạc tiên làm dịu thần kinh, an thần giúp chữa trị chứng mất ngủ.

Cách thực hiện:

  • Cho 20g lạc tiên, 12g hạt sen, 10g lá dâu, 10g lá tre, 6g xương bồ, 6g cam thảo, 10g táo nhân sao và 2g lá vông nem vào nồi rồi thêm 600ml nước.
  • Sắc cho đến khi còn khoảng 200ml thì dừng lại.
  • Dùng 7 – 10 ngày, mỗi ngày uống 1 thang.

Bài thuốc 3: Lạc tiên chữa mất ngủ, tim hồi hộp

  • Cho 50g lạc tiên, kết hợp cùng với các vị thuốc khác: 2g tâm sen, 10g lá dâu tằm, 30g lá vông, 90g đường, sắc uống mỗi ngày.
  • Hoặc có thể dùng 15g chế phẩm khô nấu nước uống thay trà mỗi ngày.
  • Uống liên tục từ 7 – 10 ngày bạn sẽ thấy hiệu quả mà lạc tiên mang lại.

Bài thuốc 4: Lạc tiên trị khó ngủ ở người lớn tuổi

  • Cho 500g cây lạc tiên (toàn cây, bao gồm cả rễ), 300g hoa thiên lý, 100g lá mướp đắng non rửa sạch, phơi khô.
  • Tiến hành sao vàng hạ thổ trong 1 tháng, sau đó nghiền thành bột.
  • Thêm 50g đậu xanh (còn vỏ), rang chín, xay thành bột mịn.
  • Trộn đều hỗn hợp lại với nhau và bảo quản trong lọ thủy tinh.
  • Mỗi lần sử dụng lấy 3 thìa cà phê pha với 100ml nước sôi để nguội uống thay trà.

Bìa thuốc 5: Nấu canh lạc tiên

  • Mỗi lần bạn lấy khoảng 100 – 200g lạc tiên tươi cắt ngọn, rửa sạch lại với nước, sau đó bạn có thể dùng để nấu canh như các loại canh rau khác.
  • Thời gian tốt nhất để sử dụng là vào buổi chiều hoặc vài giờ trước khi đi ngủ.

Một số tác dụng phụ của lạc tiên

Xem thêm

Theo Trung tâm Sức khỏe Bổ sung và Tích hợp Quốc gia Mỹ (NCCIH), cây lạc tiên thường được coi là an toàn nhưng nó có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

  • Buồn ngủ, chóng mặt, lú lẫn vì vậy lạc tiên không nên dùng chung với thuốc an thần.
  • Da ngứa, phát ban, mẩn đỏ hoặc tiêu chảy.
  • Có thể gây co thắt tử cung và truyền từ sữa mẹ cho con nên không an toàn cho phụ nữ mang thai và cho con bú.

Lưu ý khi dùng cây lạc tiên trị mất ngủ

  • Lưu ý hình dạng, đặc điểm của lạc tiên Passiflora foetida L. với lạc tiên Nam bộ, lạc tiên tây và chanh dây.
  • Bạn không nên dùng lạc tiên uống thay trà quá 1 tuần và dùng làm thuốc quá 8 tuần.
  • Hạn chế sử dụng khi đang trong thời kỳ mang thai vì có thể gây chuyển dạ sớm, gây ra các cơn co thắt tử cung.
  • Tránh sử dụng khi đang cho con bú và hạn chế cho trẻ em sử dụng lạc tiên vì có thể gây rối loạn tiêu hóa và tiêu chảy ở trẻ.
  • Tránh sử dụng đối với bệnh nhân trước khi phẫu thuật vì có thể gây tác dụng phụ với các thuốc gây mê khác.
  • Người có các bệnh lý như suy thận, huyết áp thấp không nên sử dụng lạc tiên.
  • Lạc tiên có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như buồn ngủ, chóng mặt, lú lẫn… Nếu sử dụng một liều lượng cao có thể làm suy nhược hệ thống thần kinh trung ương, làm chậm nhịp tim hoặc thậm chí là gây rối loạn nhịp tim.
  • Trẻ em nhỏ: Hiệu quả và an toàn của lạc tiên chưa được chứng minh đối với trẻ em. Do đó, không nên sử dụng lạc tiên cho trẻ em dưới 12 tuổi, trừ khi có sự chỉ định cụ thể từ bác sĩ.

Hy vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ thông tin về cách sử dụng cây lạc tiên trong điều trị mất ngủ. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho bạn bè và người thân cùng xem nhé!

Dược sĩ Nguyễn Thanh LoanKiểm duyệt nội dung - Nhà thuốc Bạch Mai
Điện thoại | Email | Facebook | Youtube | Tiktok | Twitter

Dược sĩ Nguyễn Thanh Loan tốt nghiệp Khoa Dược tại trường Cao đẳng y dược Pasteur. Hiện đang là quản lí nội dung tại Nhà thuốc Bạch Mai.

More Posts