Hở van tim ba lá hay vẫn được gọi là hở van ba lá là một dạng bệnh tim mạch khá phổ biến. Bệnh gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu được phát hiện sớm, việc điều trị bệnh sẽ có thể đạt hiệu quả cao. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và các phương pháp điều trị hở van ba lá nhé!

Hở van 3 lá là gì?

Van ba lá là gì?

Tim có 4 ngăn là tâm nhĩ phải, tâm nhĩ trái, tâm thất phải, tâm thất trái. Giữa tâm nhĩ phải và tâm thất phải có một cánh cửa để giúp máu lưu thông từ tâm nhĩ phải xuống tâm thất phải theo chu kỳ. Và cánh cửa này được gọi với tên là van ba lá.

Hở van 3 lá là gì?

Khi van 3 lá không thực hiện được chức năng đóng chặt gây ảnh hưởng đến khả năng điều hướng máu, khiến cho máu bị chảy ngược vào tâm nhĩ phải khi tâm thất phải co bóp được gọi là tình trạng hở van ba lá. Tình trạng này gây áp lực lên tim, khiến tim của người bệnh sẽ phải làm việc nhiều hơn bình thường để bù lại lượng máu bị trào ngược. Lâu dài sẽ dẫn đến suy tim.

Mức độ hở van 3 lá

Hở van tim 3 lá có thể xảy ra theo những mức độ khác nhau. Cụ thể là:

  • Hở van tim 3 lá 1/4: Đây là mức độ hở nhẹ nhất và có thể gặp ở những đối tượng bệnh nhân có thể trạng sức khỏe tốt, thông thường là tình trạng hở van sinh lý.
  •  Hở van 3 lá 2/4: Mức độ hở trung bình và người bệnh cần được điều trị ngay sau khi có những triệu chứng bất thường để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.
  •  Hở van 3 lá 3/4 và 4/4: Đây là những trường hợp bệnh nặng và có nguy cơ cao gây biến chứng, nhất là tình trang suy tim.

Nguyên nhân gây hở van 3 lá

Xem thêm
  • Van tim có cấu tạo bất thường:Trong bệnh lý hiếm gặp này, van ba lá dị dạng nằm thấp hơn bình thường trong tâm thất phải, làm cho máu bị rò rỉ ngược (trào ngược) vào tâm nhĩ phải;
  • Thấp timđây là nguyên nhân phổ biến nhất của hở van 3 lá, tình trạng này thường dẫn đến biến dạng các lá van gây nên hở van 3 lá.
  • Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn: các vi sinh vật tấn công vào van ba lá ảnh hưởng đến cấu trúc.
  • Dị tật bẩm sinh: một sai sót trong quá trình hình thành tim dẫn tới hở van ba lá. Một trong những tình trạng gây ra bệnh này là rối loạn Ebsteinkhiến van ba lá nằm thấp hơn so với bình thường.
  • Rối loạn di truyền: hội chứng Marfangây rối loạn mô liên kết sẽ ảnh hưởng đến van ba lá.
  • Chấn thương ngực: gây tổn thương vùng tim có thể ảnh hưởng trực tiếp tới van ba lá.
  • Hội chứng carcinoid: gây rối loạn nội tiết và chuyển hóa khiến cho khối u phát triển từ hệ tiêu hóa lan dần theo hệ bạch huyết phá hủy van tim

Một số dị tật tim bẩm sinh là tiền căn của tình trạng hở van 3 lá

Yếu tố nguy cơ

Một người có các yếu tố nguy cơ dưới đây sẽ tăng khả năng bị hở van 3 lá:

  • Tình trạng nhiễm trùng, như viêm nội tâm mạc nhiễm trùng hoặc sốt thấp khớp
  • Tăng huyết áp mạn tính, đặc biệt khi người bệnh không được theo dõi chặt chẽ
  • Sử dụng thuốc, bao gồm một số loại thuốc điều trị bệnh Parkinson và chứng đau nửa đầu
  • Bức xạ, đặc biệt là bức xạ vùng ngực

Triệu chứng của hở van 3 lá

Khi van ba lá hở nhẹ có thể không xuất hiện bất kỳ dấu hiệu gì. Tuy nhiên nếu tình trạng hở van ở mức trung bình hoặc nặng có thể gây ra các triệu chứng như:

  • Khó thở, đặc biệt khi người bệnh nằm hoặc gắng sức  
  • Đau tức ngực
  • Mệt mỏi, nhất là khi hoạt động mạnh
  • Chóng mặt
  • Ho, đặc biệt là vào ban đêm hoặc khi nằm xuống
  • Tim đập nhanh: cảm giác tim đập như trống dồn
  • Sưng bàn chân/mắt cá chân hoặc tĩnh mạch ở cổ
  • Tiếng thổi tim (phát hiện được khi dùng ống nghe để nghe tim)
  • Phù chi dưới hoặc toàn thân. Lượng nước tiểu ít

Biến chứng của hở van 3 lá

Hở van 3 lá sinh lý và hở van ở mức độ nhẹ không nguy hiểm tính mạng nếu được kiểm soát tốt. Tuy nhiên, nếu bệnh không được theo dõi và điều trị đúng cách sẽ kéo dài, tiến triển đến mức độ trung bình và nặng, gây ra các biến chứng nghiêm trọng như:

  • Suy tim:Ở những trường hợp hở van 3 lá nghiêm trọng, máu chảy ngược vào tâm nhĩ phải và ít máu chảy về phía trước qua tâm thất phải để vào phổi. Điều này làm tăng áp lực cho tâm thất phải, khiến nó bị giãn nở (tăng kích thước) và suy yếu theo thời gian, dẫn đến suy tim.
  • Rung nhĩ:Một số bệnh nhân ở mức độ nặng có thể bị rối loạn nhịp tim, gọi là rung nhĩ.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Khi xuất hiện tình trạng khó thở, đặc biệt là khó thở tăng lên khi vận động hoặc sưng bàn chân (buổi chiều lớn hơn buổi sáng), bạn nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám.

Trong trường hợp xuất hiện các triệu chứng sau:

  • Đau thắt ngực
  •  Hoa mắt 
  • Chóng mặt,
  • Tim đập nhanh, sốt cao sau phẫu thuật liên quan đến tim

=> đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.

Nơi điều trị hở van ba lá

Tại Hà Nội: Bệnh viện Tim Hà Nội, Viện Tim mạch – bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Quân đội Trung Ương 108,…

Cách chẩn đoán hở van 3 lá

Việc chẩn đoán hở van 3 lá thường bắt đầu bằng việc kiểm tra sức khỏe toàn diện. Bác sĩ sẽ dùng ống nghe để nghe tiếng thổi ở tim của bạn. 
Cận lâm sàng:

  • Điện tâm đồ: đo các xung điện của tim;
  • Chụp X-quang ngực nhằm đánh giá kích thước và hình dạng của tim cũng như tình trạng của phổi;
  • Siêu âm tim: quan sát cấu trúc của tim;
  • Chụp MRI: Từ trường và sóng vô tuyến từ máy chụp MRI giúp tạo ra hình ảnh chi tiết của tim;
  • Các bài kiểm tra gắng sức hoặc căng thẳng: Những bài kiểm tra này giúp xác định khả năng chịu đựng của tim trong lúc tập thể dục cũng như đo lường phản ứng của tim khi gắng sức;

Siêu âm tim gắng sức xe đạp có thể giúp phát hiện những bất thường ở tim.

Phương pháp điều trị

Những trường hợp hở van 3 lá không cần điều trị (hở van mức độ nhẹ). Thay vào đó, bạn cần kiểm tra sức khỏe tim mạch thường xuyên để đảm bảo bệnh không tiến triển nặng thêm.

Đối với những người có các triệu chứng nặng, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật.

Sử dụng thuốc

Một số loại thuốc đặc trị mà bác sĩ kê đơn cho bệnh nhân hở van 3 lá là:

  • Thuốc lợi tiểu:để giảm tình trạng tích nước trong cơ thể
  • Thuốc chống loạn nhịp tim:nhằm điều trị tình trạng nhịp tim không đều, khi xuất hiện tình trạng suy tim có thể sử dụng thuốc để cải thiện triệu chứng.
  • Thuốc trợ tim
  • Thuốc ức chế men chuyển angiotensin:giúp tim giảm gánh nặng, giữ huyết áp ổn định, năng tình trạng hở van tiến triển nghiêm trọng hơn.
  • Thuốc chống đông máu:nhằm ngăn chặn các cục máu đông hình thành, từ đó giảm nguy cơ bị đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

Phẫu thuật

  • Sửa van tim:Bác sĩ sẽ tiến hành sửa van tim bằng cách sửa các lá van, khâu nhỏ vòng van lại để chúng có thể đóng kín, ngăn máu chảy ngược trở lại.
  •  Thay van tim

Biện pháp phòng ngừa hở van 3 lá

Biện pháp phòng tránh hở van 3 lá hiệu quả nhất là quản lý các yếu tố nguy cơ có khả năng gây bệnh, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, viêm nội tâm mạc nhiễm trùng và hội chứng Marfan.

Lối sống và chế độ ăn uống cho người bệnh hở van 3 lá

  • Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: tăng cường cung cấp rau xanh và trái cây, hạn chế mỡ động vật (thay thế bằng dầu thực vật), hạn chế ăn thịt đỏ…
  • Tăng cường luyện tập thể dục thể thao: duy trì luyện tập ít nhất 30 phútmỗi ngày và ít nhất 5 ngày mỗi tuần.
  • Giảm lượng rượu bia và các chất kích thích xuống thấp nhất có thể.
  • Kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/nămđể sớm phát hiện tình trạng bệnh lý

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về hở van ba lá, đặc biệt là những triệu chứng gây nên tình trạng này. Nếu thấy bài viết hay, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!

Dược sĩ Nguyễn Thanh LoanKiểm duyệt nội dung - Nhà thuốc Bạch Mai
Điện thoại | Email | Facebook | Youtube | Tiktok | Twitter

Dược sĩ Nguyễn Thanh Loan tốt nghiệp Khoa Dược tại trường Cao đẳng y dược Pasteur. Hiện đang là quản lí nội dung tại Nhà thuốc Bạch Mai.

More Posts