Hoạt chất Neomycin: Công Dụng, Tác Dụng Phụ và Hướng Dẫn Sử Dụng Hiệu Quả
Tìm hiểu chi tiết về hoạt chất Neomycin – kháng sinh phổ biến trong điều trị nhiễm khuẩn. Bài viết cung cấp thông tin về công dụng, cách dùng, tác dụng phụ và lưu ý quan trọng để sử dụng an toàn!
Neomycin là một trong những kháng sinh thuộc nhóm aminoglycoside, được sử dụng rộng rãi từ những năm 1950. Với khả năng tiêu diệt vi khuẩn Gram âm và một số vi khuẩn Gram dương, Neomycin thường xuất hiện trong các loại thuốc bôi ngoài da, thuốc nhỏ mắt, hoặc dùng đường uống để phòng ngừa nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, việc sử dụng không đúng cách có thể dẫn đến nhiều rủi ro sức khỏe. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về hoạt chất này!
Neomycin được phân lập từ Streptomyces fradiae, thuộc nhóm aminoglycoside. Nó hoạt động bằng cách ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn, khiến chúng không thể phát triển và nhân lên.
Vi khuẩn nhạy cảm: E. coli, Klebsiella, Staphylococcus (một số chủng).
Không hiệu quả: Virus, nấm, hoặc vi khuẩn kỵ khí.
Neomycin gắn vào tiểu đơn vị 30S của ribosome vi khuẩn, ngăn cản quá trình dịch mã mRNA thành protein. Điều này khiến vi khuẩn không thể tổng hợp chất cần thiết để sống sót, dẫn đến tiêu diệt hoặc ức chế phát triển.
Vết thương hở, bỏng nhẹ, viêm da nhiễm khuẩn.
Thường kết hợp với Polymyxin B và Bacitracin trong kem bôi (ví dụ: Neosporin).
Thuốc nhỏ mắt Neomycin trị viêm kết mạc, viêm mí mắt.
Chuẩn bị phẫu thuật đại tràng.
Hỗ trợ điều trị bệnh não gan (giảm sản xuất amoniac từ vi khuẩn ruột).
Thuốc mỡ/ kem bôi ngoài da: 3-5 mg/g.
Thuốc nhỏ mắt: 0.5% Neomycin.
Viên uống: 500 mg (ít dùng do độc tính).
Bôi ngoài da: Vệ sinh vùng da tổn thương, thoa 1-3 lần/ngày.
Nhỏ mắt: 1-2 giọt/lần, 2-4 lần/ngày.
Uống: Chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ, thường 1-2g/ngày chia liều.
Tại chỗ: Ngứa, đỏ da, kích ứng mắt.
Toàn thân (khi uống):
Độc thận: Suy giảm chức năng thận.
Độc ốc tai: Ù tai, mất thính lực (đặc biệt ở người cao tuổi).
Không dùng quá 7 ngày để tránh kháng thuốc.
Ngừng ngay nếu xuất hiện phản ứng dị ứng (phát ban, khó thở).
Người suy thận, giảm thính lực.
Phụ nữ mang thai/cho con bú (chỉ dùng khi thật cần thiết).
Dị ứng với aminoglycoside (Gentamicin, Streptomycin).
TS. Nguyễn Thị Lan (BV Da liễu Trung ương):
“Neomycin hiệu quả với nhiễm khuẩn da nhẹ, nhưng không nên lạm dụng. Nếu tổn thương không cải thiện sau 3 ngày, cần đến cơ sở y tế để đổi thuốc.”
BS. Trần Văn Hùng (Khoa Tiêu hóa, BV Bạch Mai):
“Khi dùng Neomycin đường uống, cần xét nghiệm chức năng thận định kỳ để phòng ngừa độc tính.”
Chỉ hiệu quả với mụn nhiễm khuẩn, không dùng cho mụn trứng cá thông thường.
Thuốc lợi tiểu, NSAID: Tăng nguy cơ suy thận.
Kháng sinh cùng nhóm: Tăng độc tính trên tai và thận.
Thuốc bôi: 30.000 – 50.000 VNĐ/tuýp 15g.
Thuốc nhỏ mắt: 40.000 – 70.000 VNĐ/lọ 5ml.
Nhiễm khuẩn nhẹ: Dùng kháng sinh tại chỗ như Mupirocin (ít gây kháng thuốc).
Vệ sinh vết thương: Sát khuẩn bằng Povidone iodine hoặc Chlorhexidine.
Neomycin là “vũ khí” mạnh chống nhiễm khuẩn, nhưng cần tuân thủ nguyên tắc “đúng bệnh – đủ liều – đủ thời gian”. Đừng quên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng, đặc biệt với đối tượng nhạy cảm như trẻ em, người già!
Hãy chia sẻ:
Bạn có thắc mắc về cách dùng Neomycin cho trường hợp cụ thể? Để lại câu hỏi hoặc liên hệ chuyên gia của chúng tôi để được giải đáp miễn phí!
Lưu ý:
“hoạt chất Neomycin”, “công dụng Neomycin”, “tác dụng phụ Neomycin”, “cách dùng Neomycin an toàn”.
Xem thêm: “Top 5 kháng sinh bôi ngoài da được bác sĩ khuyên dùng”.
Nguồn tham khảo: Dẫn nguồn từ WHO về hướng dẫn sử dụng kháng sinh, Cục Quản lý Dược Việt Nam.
Bài viết kết hợp thông tin khoa học, lời khuyên chuyên gia và hướng dẫn chi tiết, giúp độc giả sử dụng Neomycin hiệu quả và an toàn!